Uniwersytet Warszawski, Wydział Fizyki - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Metodologia badań językoznawczych - synchroniczna

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 3003-11B1MS
Kod Erasmus / ISCED: 09.304 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0232) Literatura i językoznawstwo Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Metodologia badań językoznawczych - synchroniczna
Jednostka: Instytut Języka Polskiego
Grupy: Metodologia badań filologicznych - I roku 2-go stopnia - obowiązkowo jeden wykład do wyboru
Polonistyczne minimum programowe
Przedmioty obowiązkowe dla I rok filolgii polskiej - stacjonarne 2-go stopnia
Wszystkie przedmioty polonistyczne - oferta ILP (3001...) , IJP (3003...) i IPS (3007...)
Punkty ECTS i inne: 3.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe

Założenia (opisowo):

Wcześniejsza wiedza z zakresu przedmiotów językoznawczych (WJS, GOJP, GHJP) – wykład jest adresowany do studentów IV roku.

Tryb prowadzenia:

w sali

Skrócony opis:

Wykład jest poświęcony omówieniu wybranych współczesnych metodologii językoznawczych. Ma za zadanie dostarczyć uporządkowanej wiedzy z zakresu współczesnej lingwistyki, jej kierunków i nurtów, stosowanych metod badawczych oraz badanych obiektów.

Pełny opis:

I. Zakres tematyczny wykładu wyznacza jego tytuł – zajęcia te dotyczą teoretycznych i metodologicznych problemów współczesnego językoznawstwa.

II. Zagadnienia

1. Miejsce językoznawstwa w podziale nauk. Fakty językowe jako obiekty badań. Dowodzenie i falsyfikacja tez.. Znaczenie i odniesienie.

2. Językoznawstwo strukturalne. Poziomy systemu językowego. Granice jednostki języka. Jednostki nieciągłe. Metody badawcze strukturalizmu. Definicja strukturalna. Proporcje i substytucje w języku.

3. Gramatyka generatywna.

4. Semantyka i pragmatyka. Wypowiedź jako jednostka tekstu. Akty mowy. Implikatury konwersacyjne i zasada kooperacji. 4. Grzeczność językowa. Teoria relewancji

5. Tekst i dyskurs. Spójność tekstu (Dressler). Analiza dyskuru (Gee), Krytyczna analia duskursu.

6. Gramatyka kognitywna. Profilowanie.

7. Językoznawstwo kulturowe i językowy obraz świata. Metody badawcze: definicja otwarta, ankiety i analiza tekstów kultury.

7. Socjolingwistyka. Metody badawcze: obserwacja, ankiety, eksperymenty i quasi-eksperymenty. Lingwistyka genderowa i język inkluzywny.

8. Korpusy jak źródło wiedzy o języku. Metody badań korpusowych.

9. Korpus Współczesnego Języka Polskiego. Zasoby i narzędzia języjowe polszczyzny na platformie CLARIN.

(Poszczególne zagadnienia nie odpowiadaja jednostkom zajęciowym).

Literatura:

LITERATURA PRZEDMIOTU (W WYBORZE).

Zawartość nie jest przyporządkowana poszczególnym wykładom.

Ajdukiewicz K., 1985, Metodologiczne typy nauk, (w:) Język i poznanie 1. Warszawa.

Apresjan J., 2000, Semantyka leksykalna. Warszawa, rozdz. II

Beaugrande R., Dressler W., 1990, Wstęp do lingwistyki tekstu, Warszawa.

Bartmiński J., Niebrzegowska S., 2009, Tekstologia, Warszawa.

Bartmiński J., 2006, Definicja kognitywna jako narzędzie opisu konotacji, [w:] tegoż: Językowe podstawy obrazu świata. Lublin.

Duszak A., 1998, Tekst, dyskurs, komunikacja międzykulturowa. Warszawa.

Czachur W., 2020, Lingwistyka dyskursu jako integrujący program badawczy, Wrocław.

Grzegorczykowa R., 2021, Język w służbie myśli. Warszawa.

Linde-Usiekniewicz J., Łaziński M., 2022, Język niedyskryminujący, w: Polszczyna na co dzień, Warszawa 2022, 789-816.

Łaziński M., 2021, Feminatywy oraz inne spory o słowa, Socjolingwistyka XXXVII, 2023 345-368

Małocha-Krupa, A.,2018, Feminatywum w uwikłaniach językowo-kulturowych. Wrocław.

Od Gutenberga do Zuckerberga. Wstęp do Humanistyki cyfrowej, red. A. Pawłowski, Wrocław 2024

Searle J., 1987, Czynności mowy. Warszawa.

Sperber D., Wilson D., Relewancja: komunikacja i poznanie, Kraków 2011.

Szpyra 2020,

Tabakowska E., red., 2001, Kognitywne podstawy języka i językoznawstwa. Kraków.Wierzbicka A., 1999, Język – umysł – kultura. Warszawa, s. 5-10.

Wierzbicka A., 1999, Język – umysł – kultura. Warszawa, s. 5-10.

Szpyra-Kozłowska, J. 2021a. Nianiek, ministra i japonki. Eseje o języku i płci. Kraków: Universitas.

Efekty uczenia się:

Po ukończeniu przedmiotu student:

- sprawnie posługuje się aparatem pojęciowym z zakresu metodologii

lingwistyki współczesnej (polskiej i zagranicznej);

- porównuje i poddaje krytyce narzędzia badawcze wypracowane przez współczesne językoznawstwo;

- umiejętnie korzysta z polskiej i obcej literatury przedmiotu;

- korzysta z korpusów, zasobów i narzędzi technologii językowej;

- dostrzega problemy badawcze.

Metody i kryteria oceniania:

Kryteria oceny:

- kontrola obecności na wykładzie

- test na jednym z ostatnich wykładów

Dopuszczalne są dwie nieobecności w semestrze. Powyżej tej liczby (z wyłączeniem przypadków bezzwłocznie udokumentowanych, np. zwolnieniem lekarskim) – nie ma możliwości zaliczenia zajęć. Usprawiedliwione nadprogramowe nieobecności muszą zostać odrobione w sposób wskazany przez osobę prowadzącą zajęcia.

Szacunkowy nakład pracy studentów 90 godzin (3 ECTS):

- udział w wykładzie 30 godzin (1 ECTS)

- przygotowanie do testu 60 godzin (2 ECTS)

Wykorzystanie przez studentów narzędzi sztucznej inteligencji wymaga uzgodnienia z osobą prowadzącą zajęcia (zgodnie z uchwałą nr 98 Uniwersyteckiej Rady ds. Kształcenia).

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)

Okres: 2023-10-01 - 2024-01-28
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin, 50 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Iwona Burkacka, Marta Chojnacka-Kuraś, Krystyna Waszak
Prowadzący grup: Krystyna Waszak
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Zaliczenie na ocenę
Tryb prowadzenia:

w sali

Uwagi:

UWAGA:

1) Proponowany zestaw zagadnień może być modyfikowany.

2) Do poszczególnych tematów bywa dodawana podczas wykładu literatura zalecana.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2024/25" (w trakcie)

Okres: 2024-10-01 - 2025-01-26
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin, 50 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Marta Chojnacka-Kuraś, Jarosław Łachnik, Marek Łaziński
Prowadzący grup: Marek Łaziński
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Zaliczenie na ocenę
Tryb prowadzenia:

w sali

Uwagi:

UWAGA:

1) Proponowany zestaw zagadnień może być modyfikowany.

2) Do poszczególnych tematów bywa dodawana podczas wykładu literatura zalecana.

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski, Wydział Fizyki.
ul. Pasteura 5, 02-093 Warszawa tel: +48 22 5532 000 https://www.fuw.edu.pl/ kontakt deklaracja dostępności mapa serwisu USOSweb 7.1.0.0-7 (2024-10-21)