Dydaktyka WOS w szkole ponadpodstawowej (Specjalizacja nauczycielska) [2900-M-SN-DWOS(24)] Semestr letni 2024/25
Konwersatorium, grupa nr 1

- Bieniek M., Dydaktyka historii. Wybrane zagadnienia, Olsztyn 2007.

- Buehl D., Strategie aktywnego nauczania, czyli jak efektywnie nauczać i skutecznie uczyć się, Kraków 2004

- Chorąży E., Konieczka-Śliwińska D. , Roszak S., Edukacja historyczna w szkole. Teoria i praktyka, Warszawa 2008.

- Dydaktyka historii. Nowe perspektywy, red. Śliwińska-Konieczka D., Warszawa 2023.

- Korzeniowski J., Machałek M., Edukacja obywatelska w szkole, teoria i praktyka, Warszawa 2011

- Marzano R., Sztuka i teoria skutecznego nauczania, Warszawa 2012

- MaternickiJ., Majorek Cz., Suchoński A., Dydaktyka historii, Warszawa 1993

- Petty G., Nowoczesne nauczanie. Praktyczne wskazówki i techniki dla nauczycieli, wykładowców i szkoleniowców., Sopot 2010

- Sawiński J.P., Sposoby aktywizowania uczniów w szkole XXI wieku. Pytania, refleksje, dobre rady. Poradnik dla nauczyciela, Warszawa 2014

- Szulc A., Nowa szkoła: zmianę warto zacząć przy tablicy, Rybna 2019

- Współczesna dydaktyka historii. Zarys encyklopedyczny dla nauczycieli i studentów, pod red. J. Maternickiego, Warszawa 2004

Zajęcia 1: Zajęcia wprowadzające

• Omówienie sylabusa,

• Czym jest edukacja obywatelska? jakie ma punkty wspólne z edukacją patriotyczną, a jakie rozbieżności? Czy realizujemy ją tylko na lekcjach edukacji obywatelskiej/wiedzy o społeczeństwie?

• Dzielenie się studentów swoimi doświadczeniami uczniowskimi z zajęć wiedzy o społeczeństwie - czy rozwijały kompetencje obywatelskie lub patriotyczne?

Zajęcia 2: Treści nauczania

• Analiza projektu podstawy programowej przedmiotu edukacja obywatelska

• Specyfika nowego zapisu podstawy programowej, na rozwój jakich umiejętności kładzie się nacisk w podstawie programowej?

• Jakie wyzwania stoją przed nauczycielem edukacji obywatelskiej?

Zadanie do wykonania przed zajęciami: Proszę zapoznać się z roboczym projektem programu przedmiotu edukacja obywatelska https://ibe.edu.pl/images/publikacje/Projekt-pp-edukacja-obywatelska-liceum-i-technikum-4-9-2024.pdf , a następnie na jego podstawie zwrócić uwagę na główne zagadnienia, jakie należy realizować z uczniami oraz zastanowić się nad tematami, których realizacja może przysporzyć trudności.

Zajęcia 3-4: Metody pracy na lekcjach edukacji obywatelskiej: projekt

• Jakie są korzyści i zagrożenia metody projektu? Jakie wyzwania stoją przed nauczycielem?

• Jak zaplanować cykl lekcji, na których wykorzystana zostanie metoda projektu?

• W jaki sposób dokonywać oceny projektów pierwsze zajęcia: rozmowa o metodzie, szanse, zagrożenia,

Zadanie do wykonania przed zajęciami: Proszę przeczytać artykuł K. Czeczott-Łukasik, Krokiem za krok przez projekt. Praktyczne wskazówki i przykłady projektów regionalnych, Warszawa 2019. (dostępny online), a następnie na jego podstawie zastanowić się dlaczego warto pracować z uczniami metodą projektu oraz jakie są największe wyzwania stojące przed nauczycielem chcącym realizować zajęcia tą metodą.

Zadanie zaliczeniowe nr I: Pracując w parach lub zespołach 3-osobowych proszę przygotować plan pracy metodą projektu grupowego.

Kryteria sukcesu pracy:

• Praca zawiera cel pracy metodą projektu, sformułowany temat projektu, kryteria sukcesu prac projektowych, harmonogram działań podejmowanych przez uczniów w ramach pracy tą metodą, formę zaprezentowania efektów pracy uczniów, kryteria oceny pracy uczniów.

• Cel projektu realizuje tematykę oraz umiejętności wymagane przez projekt podstawy programowej przedmiotu edukacja obywatelska.

Zajęcia 5: Metody pracy na lekcjach edukacji obywatelskiej: myślenie heksagonalne

• Jakie wady i zalety ma metoda myślenia heksagonalnego?

• Jakie są warunki powodzenia metody?

• Podczas jakich tematów edukacji obywatelskiej można wykorzystać hexy?

Zajęcia 6-7: Metody pracy na lekcjach edukacji obywatelskiej: myśląca klasa

• Jak wygląda praca metodą myślącej klasy?

• W jaki sposób przygotować pomysł na zajęcia z wykorzystaniem metody myślącej klasy?

• Jakie są wady i zalety tej metody?

Zajęcia 8: Metody pracy na lekcjach edukacji obywatelskiej: world cafe (kawiarenka) i technika 6-3-5

Zajęcia 9-10: Metody pracy na lekcjach edukacji obywatelskiej: metody argumentowania i debatowania

• Jak stworzyć rozbudowany, logiczny argument?

• Jak uczyć uczniów sztuki argumentowania?

• Jakie są formaty debat oraz wady i zalety każdego z nich?

• Jak przygotować się do pracy metodą debaty (nie tylko oksfordzkiej) na lekcji oraz w jaki sposób przygotować do tego uczniów?

• Podczas jakich tematów warto rozwijać wśród uczniów sztukę argumentowania i debatowania?

Zajęcia 11-12: Tworzenie pomysłów na lekcje edukacji obywatelskiej

• Powtórzenie wiadomości o taksonomii, celach lekcji i zasadach ich monitorowania

• Powtórzenie wiadomości o zasadach konstruowania scenariusza lekcji

• Grupowe opracowywanie pomysłów na zadany temat

Zadanie zaliczeniowe II: Działając samodzielnie lub w parach proszę przygotować scenariusz lekcji na wskazany przez prowadzącego temat

Kryteria sukcesu pracy:

• Cele lekcji są zgodne z wymogami projektu podstawy programowej dla przedmiotu edukacja obywatelska oraz zapisane w sposób jasny, konkretny, oraz osiągalny.

• Scenariusz lekcji jest zapisany przejrzyście, według ustalonego na zajęciach wzoru (plik na dysku) z uwzględnieniem czasu potrzebnego na realizację poszczególnych etapów lekcji odpowiednio rozplanowanego w minutach.

• W scenariuszu zaproponowano różnorodne środki dydaktyczne adekwatne do treści lekcji i poziomu uczniów.

• Scenariusz wykorzystuje jedną z metod przedstawionych w ramach zajęć przedmiotu z uwzględnieniem jej specyfiki, wymagań oraz celu jaki zamierza nią osiągnąć.

Zajęcia 13: Omówienie scenariuszy lekcji

• Omówienie przygotowanych przez studentów scenariuszy

• Doskonalenie umiejętności udzielania informacji zwrotnej poprzez wzajemne przekazywanie sobie IZ

Zajęcia 14: Instytucje obywatelskie

• Do jakich miejsc warto udać się z uczniami by zrealizować podstawę programową edukacji obywatelskiej,

• Jak zorganizować wyjście do instytucji? Zasady bezpieczeństwa o praktycznie wskazówki organizacyjne

Zajęcia 15: Wizyta studyjna w wybranej instytucji zajmującej się edukacją obywatelską

Wykład, rozmowa nauczająca, praca w grupach/parach, burza mózgów, lekcja odwrócona.

mgr Łukasz Linowski