Archiwistyka. Historia ustroju i instytucji [2900-MK1-SA-HUSTIN] Semestr zimowy 2024/25
Wykład, grupa nr 1

Literatura uzupełniająca do wykładów 1-8

Prof.dr hab. Mirosław Nagielski

J. Bardach, Studia z ustroju i prawa Wielkiego Księstwa Litewskiego XIV- XVIII w.,Warszawa 1970;

J. Jaworski, Zarys powszechnej historii państwa i prawa. Historia ustroju i źródeł prawa, Warszawa 1983;

H. Izdebski, Doktryny polityczno-prawne. Fundamenty współczesnych państw, Warszawa 2015;

Z. Kaczmarczyk, B.Lesniodorski, Historia prawa i państwa Polski, t.II od XV do 1795 r., Warszawa 1971;

K. Koranyi, Zarys stosunków ustrojowych i prawnych w Europie i w Rzeczypospolitej Polskiej w XVI wieku; w:Odrodzenie w Polsce,I, Warszawa 1955.

W. Kriegseisen, Sejmiki Rzeczypospolitej szlacheckiej w XVII-XVIII wieku, Warszawa 1991;

Między obowiązkami, przywilejami a prawem Rzeczypospolitej XVI-XVIII wieku. Elity w państwie polsko-litewskim, red. A. Barwicka-Makula i inni, Warszawa 2023

S. Płaza, Historia prawa w Polsce na tle porównawczym, cz.I. X- XVIII wiek, Kraków 1997;

M. Sczaniecki, Powszechna historia państwa i prawa, wyd.11, Warszawa 2016; K.Koranyi, Powszechna historia państwa i prawa, czI-VI, Warszawa 1954-1955;

Wobec sejmików. Magnateria Rzeczypospolitej w XVI-XVIII wieku, red. M. Kupczewska, K. Łopatecki, t.1-2, Białystok 2024

Literatura uzupełniająca do wykładów 9-15

Prof. dr hab. Alicja Kulecka

Dziadzio Andrzej, Monarchia konstytucyjna w Austrii 1867-1914. Władza. Obywatel. Prawo, Kraków 2001

Dziadzio Andrzej, Powszechna historia prawa, wyd. 2 – rozszerzone, dodruk 3, Warszawa 2021

Izdebski Hubert, Doktryny polityczno-prawne. Fundamenty współczesnych państw, wyd.3, Warszawa 2015

Kallas Marian, Historia ustroju Polski X-XX w., wyd.5, Warszawa 2005

Kallas Marian, Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej: rys historyczny i omówienie, wyd.3, Warszawa 2001

Konstytucje Polski: studia monograficzne z dziejów polskiego konstytucjonalizmu, praca zbiorowa, red.M.Kallas, T.Demidowicz, Warszawa 1990

Kallas Marian, Lityński Adam, Historia ustroju i prawa Polski Ludowej, Warszawa 2003

Kulecka Alicja, Hoff Emil, Urzędy, stanowiska i tytuły urzędowe w Królestwie Polskim (1815-1915). Materiały do słownika, Warszawa 2017

Lityński Adam, Prawo Rosji i ZSRR 1917-1991 czyli historia wszechzwiązkowego komunistycznego państwa prawa (bolszewików). Krótki kurs, wyd.3, Warszawa 2017

Morabito Marcel, Bourmand Daniel, Historia konstytucyjna i polityczna Francji (1789-1958), Białystok 1996

Sczaniecki Michał, Powszechna historia państwa i prawa, oprac. K.Sójka-Zielińska, wyd.10, Warszawa 2009

Sylwestrzak Andrzej, Historia doktryn politycznych i prawnych, wyd.10, Warszawa 2015

Wąsowicz Marek, Historia ustroju państw Zachodu, wyd.3, Warszawa 2011

Witkowski Wojciech, Historia administracji w Polsce: 1764-1989, Warszawa 2007

Żukowski Marek, Dzieje administracji w Polsce w XX wieku, Warszawa 2011

1. Podstawowe źródła i literatura dt. ustroju i instytucji w omawianym okresie. Przedmiot i metody badania systemów ustrojowych.

2. Funkcjonowanie państwa feudalnego i wytworzone przezeń struktury prowadzące do powstania monarchii stanowej tak w Polsce jak w Europie.

3. Organa monarchii stanowej w Polsce i pierwsze kodyfikacje prawne (Statuty Kazimierza Wielkiego, statuty dla Małopolski i Wielkopolski , statuty nieszawskie 1454)

4. Monarchia absolutna w Europie (analiza funkcjonowania systemu na podstawie analizy systemów ustrojowych we Francji, Anglii, Rosji i Hiszpanii).

5. Demokracja szlachecka w Rzeczypospolitej i jej ustawodawstwo prawne; rola sejmików prowincjonalnych w stanowieniu prawa; decentralizacja systemu władzy pocz. od połowy XVII w.

6. Ewolucja systemu ustrojowego w Rzeczypospolitej na tle przemian zachodzących w państwach ościennych (XVII-XVIII w.)

7. Narodziny konstytucjonalizmu w kontekście przemian ustrojowych w Anglii od poł. XVII w oraz Polsce pod koniec XVIII w.

8. Analiza kodyfikacji prawnych wytworzonych przez poszczególne systemy ustrojowe monarchii parlamentarnej i konstytucyjnej ww. okresie.

9. Systemy ustrojowe XIX i XX wieku. Monarchie i republiki. Konstytucjonalizm i parlamentaryzm. Modele ustrojowe Francji, Anglii, Stanów Zjednoczonych.

10. Konstytucje i autonomie polskie w XIX wieku. Księstwo Warszawskie. Królestwo Polskie. Autonomia galicyjska.

11. System ustrojowy Rosji XIX-XX w.

12. Kryzys demokracji. Totalitaryzm.

13. Ustrój Polski Niepodległej (1918-1939).

14. System ustrojowy PRL.

15. Podstawy ustrojowe państw współczesnych. Konstytucja 1997 r.

Wykład

prof. Alicja Kulecka, prof. Mirosław Nagielski