Nauki pomocnicze historii XIX w. [2900-L-NPH19] Semestr zimowy 2024/25
Ćwiczenia, grupa nr 2

I.Ihnatowicz, Nauki pomocnicze historii XIX i XX wieku, Warszawa 1992; J. Szczepański, Nauki pomocnicze historii, Warszawa 2006; I. Ihnatowicz, A. Biernat, Vademecum do badań nad historią XIX i XX wieku, Warszawa 2003; Bibliografia historii Polski XIX wieku, t. I-V; L. Grajewski, Bibliografia ilustracji w czasopismach polskich XIX i pocz. XX w. (do 1918 r.), Warszawa 1972; Historia prasy polskiej, t. I, II, red. J. Łojka; H. Robótka, Wprowadzenie do archiwistyki, Toruń 2003; Zbiory rękopisów w bibliotekach i muzeach w Polsce, oprac. D. Kamolowa, Warszawa 2003; W. Rostocki, Kancelaryjna postać pisma w aktach spraw urzędów administracji państwowej w Księstwie Warszawskim i Królestwie Polskim, „Archeion”1959, t. 31; J. Kolbuszewski, Cmentarze, Wrocław 1996; Cmentarz Powązkowski w Warszawie. Materiały inwentaryzacyjne, oprac. Biernatowie, Warszawa; Z. Anculewicz, „Kurier Warszawski” w latach 1821-1828, Olsztyn; Tenże, Świat i ziemie polskie w oczach redaktorów „Kuriera Warszawskiego” w latach 1868-1915, Warszawa 2002; Sz. Kozak, Rzeszowskie akta notarialne 1871-1918, Rzeszów 2004;Biernat A., U progu umasowienia obiegu informacji (kilka uwag na temat środków masowej komunikacji w okresie rewolucji 1905-1907) na terenie Królestwa Polskiego), w: Społeczeństwo i polityka: dorastanie do demokracji: kultura polityczna w Królestwie Polskim na początku XX wieku’, Warszawa 1993; Druki ulotne w procesie komunikacji społecznej w XIX wieku (do 1918 roku), Warszawa 2019; E. Nowak- Mitura, Początki fotografii w prasie polskiej. „Tygodnik Ilustrowany” 1859-1900, Warszawa 2015; L. Machnik, Fotografie powstańców styczniowych w zbiorach Gabinetu Grafiki Zakładu Narodowego imienia Ossolińskich, Wrocław 2002. W.Ł. Macierzyński, Reklama w prasie lwowskiej na przełomie XIX i XX wieku, Radom 2020; W.M. Kolasa, Zarys statystyki prasy polskiej (on-line); Z. Wojtkowiak, Pamiętnik, tekst literacki, Poznań 2001; A. Cieński, Pamiętniki i autobiografie światowe, Opole 2002; Wiedząc dobrze to z wyroków Boga Najwyższego, iż kto się rodzi, umierać musi ... ": testamenty z pierwszej połowy XIX wieku w świetle akt notariuszy częstochowskich, oprac. Dariusz Złotkowski, Częstochowa 2005; P. Paszkiewicz, Carskie pomniki i architektura okazjonalna w Warszawie (1815-1915). Treści i funkcje ideowe, „Biuletyn Historii Sztuki” 1990, t. LII, z. 3-4; J. Polaczek, Sztuka i polityka w Księstwie Warszawskim: dzieje, formy, treść i dziedzictwu, Rzeszów 2005.

7 X – Przemiany cywilizacyjne w XIX w. Nauki pomocnicze XIX wieku jako dyscypliny naukowe i przedmiot dydaktyki. Stan badań, literatura, podręczniki. Cel i zakres tematyczny zajęć.

14 X – Archiwum jako miejsce pracy badawczej historyka -wprowadzenie do poszukiwań archiwalnych (pojęcia, zasady, pomoce informacyjne, sieć archiwalna w Polsce).

21 X – Archiwalia proweniencji urzędowej; zajęcia w archiwum.

28 X – Cmentarz jako źródło: inskrypcja i pomnik. Zajęcia na Starych Powązkach

4 XI – Testament – wartość poznawcza, gromadzenie; edycja źródłowa.

18 XI – Prasa - czynniki rozwoju: przemiany w dziedzinie druku, łączności i komunikacji; zajęcia w Muzeum Drukarstwa.

25 XI - Forma, gatunki dziennikarskie, treść gazety informacyjnej w 1 poł. XIX w.; warsztat badacza (bibliografie, literatura).

2 XII - Przemiany rynku prasy w 2. połowie XIX w. Metodologiczne aspekty korzystania z prasy jako źródła.

9 XII - Druki ulotne – proweniencja, cechy, znaczenie poznawcze.

16 XII - Nowe zjawiska w memuarystyce i epistolografii w XIX wieku.

13 I – Materialne źródła pamięci. Pomnik, architektura okazjonalna, przedmioty codziennego użytku.

20 I - Rynek obiektów wizualnych w XIX w. Rozwój nowych technik powielania obrazów w XIX w., wynalazek fotografii i filmu.

27 I – Fotografia, obraz, rysunek - krytyka źródłoznawcza (wartość poznawcza, procedura analizy).

Możliwa zmiana niektórych tematów uzależniona od zainteresowania studentów i dotychczasowej ich edukacji źródłoznawczej.

Dyskusja w grupie w oparciu o literaturę, przygotowanie prezentacji problemu, analiza źródła; praca w grupie. Zajęcia i ćwiczenia praktyczne w archiwum, muzeum.

Znajomość zadanej literatury i źródeł, udział aktywny w zajęciach, obowiązek zaliczenia zajęć, w których się nie uczestniczyło, poza jednym.

prof. Jolanta Sikorska-Kulesza