Teoria literatury [3001-11A2TL] Rok akademicki 2024/25
Ćwiczenia, grupa nr 6

Wybór z listy lektur obowiązkowych (część A sylabusa) oraz z literatury przypisanej do profilu „Pisanie i oddziaływanie”. Lektury dodatkowe (uzgodnione z grupą).

1. Ch. Achebe, Obraz Afryki. Rasizm w Jądrze ciemności Josepha Conrada, przeł. M. Kunz, T. Kunz, w: Sztuka interpretacji w ostatnim półwieczu, wyb., oprac. H. Markiewicz, współudział T. Walas, Kraków 2011. [1977]

2. G. Bachelard, Fenomenologia obrazu poetyckiego, przeł. A. Tatarkiewicz, w: jego, Wyobraźnia poetycka. Wybór pism, wyb. H. Chudak, Warszawa 1975. [1957]

3. M. Bachtin, Problem tekstu w lingwistyce, filologii i innych naukach humanistycznych, w: jego, Estetyka twórczości słownej, przeł. D. Ulicka, Warszawa 1982; przedr. w: Teoretycznoliterackie tematy i problemy, wyb. D. Ulicka, Warszawa 2003. [notatki 1959-1961, pierwodruk 1976]

4. R. Barthes, Mit dzisiaj, w: jego, Mitologie, przeł. A. Dziadek, Warszawa 2000. [1956]

5. W. Benjamin, Dzieło sztuki w dobie jego technicznej reprodukcji w: jego, Anioł historii. Eseje, szkice, fragmenty, wyb. i oprac. H. Orłowski, Poznań 1996. [1936]

6. P. Bourdieu, Punkt widzenia autora. Kilka ogólnych właściwości pola produkcji kulturowej, w: jego, Reguły sztuki. Geneza i struktura pola literackiego, przeł. A. Zawadzki, Kraków 2007, s. 322-357. [1992]

7. J. Butler, Krytycznie Queer, przeł. A. Rzepa, „Furia Pierwsza. Zeszyty Gender Studies” 2000, nr 7; przedr. w: Teorie literatury XX wieku. Antologia, red. A. Burzyńska, M.P. Markowski, Kraków 2007. [1993]

8. J. Derrida, Struktura, znak i gra w dyskursie nauk humanistycznych, w: jego, Pismo i różnica, przeł. K. Kłosiński, Warszawa 2004. [wygłoszony 1966, druk 1967]

9. S. Freud, Niesamowite, w: jego, Pisma psychologiczne, przeł. R. Reszke, Warszawa 1997. [1919]

10. M. Heidegger, Hölderlin i istota poezji, przeł. S. Lisiecka, w: jego, Objaśnienia do poezji Hölderlina, Warszawa 2004; także M. Heidegger, Hölderlin i istota poezji, przeł. K. Michalski, w: Teoria badań literackich za granicą. Antologia, red. S. Skwarczyńska, t. 2, cz. 2, Kraków 1981; przedr. w: Teoretycznoliterackie tematy i problemy, wyb. D. Ulicka, Warszawa 2003. [1936]

11. R. Ingarden, O tak zwanej „prawdzie” w literaturze, w: jego, Studia z estetyki, t. 1, Warszawa 1957; także R. Ingarden, O tak zwanej „prawdzie” w literaturze, w: jego, Szkice z filozofii literatury, Kraków 2000; przedr. w: Teoretycznoliterackie tematy i problemy, wyb. D. Ulicka, Warszawa 2003. [1937]

12. Interpretacja i nadinterpretacja, red. S. Collini, przeł. T. Bieroń, Kraków 2008: [wszystkie wygłoszone 1990, pierwodruk 1992]

J. Culler, W obronie nadinterpretacji

U. Eco, Nadinterpretowanie tekstów

R. Rorty, Kariera pragmatysty

13. W. Iser, Apelacyjna struktura tekstów. Niedookreślenie jako warunek oddziaływania prozy literackiej, przeł. W. Bialik, w: Współczesna myśl literaturoznawcza w Republice Federalnej Niemiec. Antologia, wybór, oprac. i wstęp H. Orłowski, przeł. M. Łukasiewicz, W. Bialik, M. Przybecki, Warszawa 1986; przedr. w: Teorie literatury XX wieku. Antologia, red. A. Burzyńska, M.P. Markowski, Kraków 2006; także W. Iser, Apelatywna struktura tekstów. Nieokreśloność jako warunek oddziaływania prozy literackiej, przeł. M. Łukasiewicz, „Pamiętnik Literacki” 1980, z. 1; także W. Iser, Apelatywna struktura tekstów, przeł. M. Kłańska, Współczesna teoria badań literackich za granicą. Antologia, oprac. H. Markiewicz, t. 4, cz. 1, Kraków 1996. [1970]

14. R. Jakobson, Poetyka w świetle językoznawstwa, przeł. K. Pomorska, w: Współczesna teoria badań literackich za granicą, oprac. H. Markiewicz, t. 2, Kraków 1976; także R. Jakobson, Poetyka w świetle językoznawstwa, przeł. K. Pomorska, w: jego, W poszukiwaniu istoty języka. Wybór pism, red. M.R. Mayenowa, t. 2, Warszawa 1989; przedr. w: Teoretycznoliterackie tematy i problemy, wyb. D. Ulicka, Warszawa 2003. [1960]

15. J. Łotman, Problem znaczenia w tekście artystycznym, w: jego, Struktura tekstu artystycznego, przeł. A. Tanalska, Warszawa 1984; przedr. w: Teorie literatury XX wieku. Antologia, red. A. Burzyńska, M.P. Markowski, Kraków 2007. [1970]

16. P. de Man, Opór wobec teorii, przeł. M. Rusinek, w: Dekonstrukcja w badaniach literackich, red. R. Nycz, Gdańsk 2000. [1982]

17. N.K. Miller, Arachnologie: Kobieta, tekst i krytyka, przeł. K. Kłosińska, K. Kłosiński, w: Teorie lite ratury XX wieku. Antologia, red. A. Burzyńska, M.P. Markowski, Kraków 2007. [1986]

18. J. Mukařovský, Dwa studia o nazywaniu poetyckim, w: jego, Wśród znaków i struktur. Wybór szkiców, red. J. Sławiński, Warszawa 1970. [napisane 1940, 1937; pierwodruk 1948]

19. R. Ohmann, Akty mowy a definicja literatury, przeł. B. Kowalik, W. Krajka, „Pamiętnik Literacki” 1980, z. 2. [1971]

20. P. Ricoeur, Wyjaśnianie i rozumienie, w: jego, Język, tekst, interpretacja. Wybór pism, oprac. K. Rosner, przeł. P. Graff, K. Rosner, Warszawa 1989. [1976]

21. G.Ch. Spivak, Polityka przekładu, przeł. D. Kołodziejczyk, w: Współczesne teorie przekładu, red. P. Bukowski, M. Heydel, Kraków 2009. [1993]

22. W. Szkłowski, Sztuka jako chwyt, przeł. R. Łużny, w: Teoria badań literackich za granicą, red. S. Skwarczyńska, t. 2, cz. 3, Kraków 1986; przedr. w: Teorie literatury XX wieku. Antologia, red. A. Burzyńska, M.P. Markowski, Kraków 2007. [1917]

23. J. Tynianow, Fakt literacki, przeł. M. Płachecki [oraz] O ewolucji literackiej, przeł. A. Pomorski, w: jego, Fakt literacki, wyb. E. Korpała-Kirszak, Warszawa 1978. [1924]

24. H. White, Znaczenie narracyjności dla przedstawiania rzeczywistości, przeł. M. Wilczyński, w: jego, Poetyka pisarstwa historycznego, red. E. Domańska, M. Wilczyński, Kraków 2000; przedr. w: Teoretycznoliterackie tematy i problemy, wyb. D. Ulicka, Warszawa 2003. [1980]

25. W.K. Wimsatt, M.C. Beardsley, Błąd intencji, przeł. J. Gutorow, w: Teorie literatury XX wieku. Antologia, red. A. Burzyńska, M.P. Markowski, Kraków 2007. [1946]

Pisanie i oddziaływanie

1. M. Bachtin, Problem gatunków mowy, w: jego, Estetyka twórczości słownej, przeł. D. Ulicka, Warszawa 1986; przedr. w: Teorie literatury XX wieku. Antologia, red. A. Burzyńska, M.P. Markowski, Kraków 2007. [napisany 1952-1953, pierwodruk 1978]

2. R. Barthes, Retoryka obrazu, przeł. Z. Kruszyński, „Pamiętnik Literacki” 1985, nr 3. [1964]

3. M. Blanchot, Literatura i prawo do śmierci, w: jego, Wokół Kafki, tłum. K. Kocjan, Warszawa 1996. [1947]

4. K. Dmitruk, Literatura – komunikacja – publiczność, „Pamiętnik Literacki” 1978, nr 4. [1978]

5. W. Iser, Apelacyjna struktura tekstów. Niedookreślenie jako warunek oddziaływania prozy literackiej, przeł. W. Bialik, w: Współczesna myśl literaturoznawcza w Republice Federalnej Niemiec. Antologia, wybór, oprac. i wstęp H. Orłowski, Warszawa 1986; przedr. w: Teorie literatury XX wieku. Antologia, red. A. Burzyńska, M.P. Markowski, Kraków 2006; także W. Iser, Apelatywna struktura tekstów. Nieokreśloność jako warunek oddziaływania prozy literackiej, tłum. M. Łukasiewicz, „Pamiętnik Literacki” 1980, z. 1; także W. Iser, Apelatywna struktura tekstów, przeł. M. Kłańska, Współczesna teoria badań literackich za granicą. Antologia, oprac. H. Markiewicz, t. 4, cz. 1, Kraków 1996. [1970]

6. F. Jameson, Realizm a pragnienie. Problem podmiotu u Balzaka, przeł. I. Szymaniak, A. Puchejda, w: Sztuka interpretacji w ostatnim półwieczu, oprac. H. Markiewicz, t. 3, Kraków 2011. [1981]

7. B. Lahire, Podwójne życie pisarzy, przeł. I. Okulska, w: Socjologia literatury. Antologia, red. G. Jankowicz, M. Tabaczyński, Kraków 2015. [2010]

8. J. Lalewicz, Proces i aparat komunikacji literackiej, „Teksty” 1978, nr 1. [1978]

9. B. Latour, Dajcie mi laboratorium a poruszę świat, przeł. K. Abriszewski, Ł. Afeltowicz, „Teksty Drugie” 2009, nr 1–2. [1982]

10. G. Lukács, Chłopi Balzaka, przeł. M. Żurowski, w: jego, Od Goethego do Balzaka, Warszawa 1958. [1934]

11. P. de Man, Semiologia i retoryka, przeł. W. Kalaga, w: Teoria badań literackich za granicą, red. H. Markiewicz, t. 4, cz. 2, Kraków 1992. [1973]

12. A. Okopień-Sławińska, Teoria wypowiedzi jako podstawa komunikacyjnej teorii dzieła literackiego, w: jej, Semantyka wypowiedzi poetyckiej, Kraków 2001. [1988]

13. Platon, Gorgiasz, przeł. W. Witwicki, Warszawa 1958; także w: Platon, Gorgiasz, Menon, przeł. W. Witwicki, Kęty 2002. [ok. 380 p.n.e.]

14. R. Rorty, Prywatna ironia i liberalna nadzieja, w: jego, Przygodność, ironia i solidarność, przeł. W.J. Popowski, Warszawa 2009. [1989]

15. J.-P. Sartre, Dla kogo się pisze, w: jego, Czym jest literatura? Wybór szkiców krytycznoliterackich, wyb. A. Tatarkiewicz, przeł. J. Lalewicz, Warszawa 1968. [1948]

16. S. Żółkiewski, Pola zainteresowań współczesnej socjologii literatury, w: jego, Kultura. Socjologia. Semiotyka literacka, Warszawa 1979. [1976]

– warsztatowa analiza tekstów teoretycznych z odniesieniem do współczesnych zjawisk literackich i społecznych;

– think-pair-share;

– różne formy pracy w grupach;

– notatki i pytania (służące lepszemu przygotowaniu do pracy podczas zajęć);

– praca z informacją zwrotną;

– referaty dla chętnych.

– aktywny udział w zajęciach;

– bieżące przygotowanie do zajęć, w tym: posługiwanie się kopią tekstu zadanego jako lektura (udostępnionego wcześniej na platformie), przygotowanie pytań do tekstu i wstawienie ich na platformę COME w uzgodnionym terminie przed zajęciami;

– podlegająca informacji zwrotnej notatka syntetyzująca po każdym cyklu tematycznym (maksymalnie 4 notatki w semestrze).

Zaliczenie obu semestrów ćwiczeń jest warunkiem dopuszczenia do egzaminu z przedmiotu.

Dopuszczalne są dwie nieobecności w semestrze. Każdą kolejną nieobecność należy odrobić na dyżurze.

Dokładny sylabus zostanie podany podczas pierwszych zajęć.