Dociekania semantyczne

obowiązkowe

Konwersatorium zasadniczo przeznaczone jest dla studentów i doktorantów Wydziału Polonistyki – uczestników seminariów i proseminariów językoznawczych. Mile widziani są goście: studenci i doktoranci z innych filologii, zainteresowani językoznawstwem, zwłaszcza semantyką.

Wstępne wymagania: podstawowe wiadomości z zakresu wstępu do językoznawstwa i gramatyki opisowej języka polskiego.

w sali

Na zajęciach tych są referowane i dyskutowane tematy z zakresu szeroko rozumianej semantyki.

Zamierzamy omawiać wybrane zagadnienia z obszernych tematów badawczych, zwłaszcza rozwijanych w ramach językoznawstwa kognitywnego i funkcjonalnego.

Poruszana problematyka wiąże się z badaniami autorskimi referentów (pracowników, doktorantów, studentów), wykorzystujących dorobek lingwistyki polskiej i światowej.

W zależności od tematu badania te - podstawowo językoznawcze - nawiązują do wybranych nurtów filozoficznych, a także wskazują na związki z wybranymi obszarami kultury.

Omawiane zagadnienia zwykle są związane z badaniami własnymi prowadzonymi przez uczestników konwersatorium. Dotyczyć one mogą różnorodnych kwestii, w szczególności:

- metonimii i metafory w interpretacji kognitywnej (jako narzędzi konceptualizacji) i mechanizmów w działaniach komunikatywnych;

- językowego obrazu różnych elementów świata i jego uwarunkowań kulturowych;

- różnorodnych sposobów nazywania elementów rzeczywistości społecznej w dyskursie publicznym (w zdarzeniach mownych) oraz multimodalności w sposobie ich ujmowania w konkretnych użyciach;

- językowego ujmowania zjawisk takich jak empatia, choroba, uczucia i emocje w polszczyźnie ogólnej;

- kwestii teoretycznych, m.in. porządkowania terminologii z zakresu językoznawstwa kognitywnego oraz obserwowania rozwoju aparatu metodologicznego językoznawstwa na podstawie starszych i nowszych prac badawczych;

- wybranych problemów dyskursu i multimodalności.

Polecamy samodzielną lekturę następujących podręczników akademickich:

Evans V., Green M., 2006, Cognitive Linguistics: An Introduction, Edinburgh University Press.

Geeraerts D., 2010, Theories of Lexical Semantics, Oxford. University Press; (r. 5: Cognitive Semantics, s. 182-287).

Gibbs R. W. (red.), 2008, The Cambridge handbook of metaphor and thought. Cambridge.

Grzegorczykowa R., 2010 i n., Wprowadzenie do semantyki językoznawczej, Warszawa.

Grzegorczykowa R., 2021, Język w służbie myśli. Szkice z dziejów polskiego słownictwa, Warszawa.

Kövecses Z., 2011, Język, umysł, kultura. Praktyczne wprowadzenie. Kraków.

Langacker, R., 2009, Gramatyka kognitywna. Wprowadzenie, Kraków.

Niebrzegowska-Bartmińska,2020, Definiowanie w i profilowanie pojęć w (etno)lingwistyce, Lublin 2020, Wydawnictwo UMCS

Tabakowska E., red., 2001, Kognitywne podstawy języka i językoznawstwa, Kraków, Universitas.

Taylor J.R., 2007, Gramatyka kognitywna. Red. nauk. E. Tabakowska, Kraków.

Tokarski R., 2013, Światy za słowami. Wykłady z semantyki leksykalnej. Lublin.

Wierzbicka A., 1999, Język – umysł – kultura. Wybór prac pod red.J. Bartmińskiego, Warszawa.

Wierzbicka A., 2007, Słowa klucze. Różne języki – różne kultury. Warszawa.

Większość prac jest dostępna w wersji on line w BUWie; wszystkie są w zbiorach Biblioteki Jana Baudouina de Courtenay.

Po ukończeniu przedmiotu student:

– ma większą świadomość złożoności opisu semantycznego zjawisk językowych,

– zna wybrane problemy z bogatej literatury przedmiotu,

– umie wykorzystać do własnych badań wybrane narzędzia i metody opisu semantyki,

– przedstawia syntetycznie główne tezy referowanych tekstów językoznawczych i poddaje je krytycznej ocenie,

– z większą swobodą zabiera głos w dyskusji o zjawiskach językowych z poszanowaniem zasad kultury debaty akademickiej.

Student oceniany jest na podstawie:

a) obecności na zajęciach (zob. szczegółowe zasady poniżej) oraz aktywnego w nich udziału;

b) końcowego zaliczenia w wybranej w porozumieniu z osobą prowadzącą formie, tj.

- rozmowy z osobą prowadzącą na temat wybranego fragmentu jednego z podręczników akademickich, umieszczonych na liście w sylabusie;

- przedstawionego na zajęciach referatu prezentującego własne badania z zakresu językoznawstwa.

Szacowany nakład pracy studentów: 210 godzin (7 ECTS), w tym:

- udział w zajęciach: 30 godzin (1 ECTS)

- bieżące przygotowanie do zajęć: 90 godzin (3 ECTS)

- przygotowanie referatu / przygotowanie się do zaliczenia: 90 godzin (3 ECTS)

Zasady dotyczące obecności

1. Student ma prawo do dwóch nieusprawiedliwionych nieobecności w semestrze.

2. Jeśli student ma więcej nieusprawiedliwionych nieobecności, nie otrzymuje zaliczenia z zajęć.

3. Jeśli student chce usprawiedliwić nieobecności, musi w ciągu tygodnia udokumentować ich obiektywne przyczyny (np. zwolnieniem lekarskim).

4. Student ma obowiązek odrobić nadprogramowe usprawiedliwione nieobecności w sposób wskazany przez osobę prowadzącą zajęcia.

Podstawa: Regulamin studiów na Uniwersytecie Warszawskim:

a. pkt. 17 par. 2,

b. pkt. 4.5 par. 17,

c. par. 33.

Zasady dotyczące sztucznej inteligencji

Wykorzystanie przez studentów narzędzi sztucznej inteligencji wymaga uzgodnienia z osobą prowadzącą zajęcia (zgodnie z uchwałą nr 98 Uniwersyteckiej Rady ds. Kształcenia).

1. Jeśli student chce (na potrzeby pracy zaliczeniowej lub prac cząstkowych) skorzystać z narzędzi sztucznej inteligencji, musi:

a. uzyskać na to zgodę osoby prowadzącej zajęcia,

b. uzgodnić z osobą prowadzącą zajęcia cele i zakres wykorzystania narzędzi sztucznej inteligencji.

2. Student nie może korzystać z narzędzi sztucznej inteligencji, aby redagować prace w języku polskim, chyba że osoba prowadząca zajęcia się na to zgodzi.

3. Jeśli student wykorzysta narzędzia sztucznej inteligencji:

a. bez zgody osoby prowadzącej zajęcia lub

b. w sposób z nią nieuzgodniony,

osoba prowadząca zajęcia stosuje procedury analogiczne do tych stosowanych w procedurze antyplagiatowej. Procedury te opisała Uniwersytecka Rada ds. Kształcenia w uchwale nr 14.

Podstawa:

1. Uchwała nr 170 Rady Dydaktycznej dla kierunków studiów: filologia bałtycka, filologia klasyczna i studia śródziemnomorskie, filologia polska, filologia polskiego języka migowego, kulturoznawstwo – wiedza o kulturze, logopedia ogólna i kliniczna, slawistyka, sztuka pisania, sztuki społeczne z dnia 27 lutego 2024 r. w sprawie wytycznych dotyczących korzystania z narzędzi sztucznej inteligencji w procesie kształcenia na Wydziale Polonistyki

2. Uchwała nr 98 Uniwersyteckiej Rady ds. Kształcenia z dnia 8 grudnia 2023 r. w sprawie wytycznych dotyczących korzystania z narzędzi sztucznej inteligencji w procesie kształcenia

3. Uchwała nr 14 Uniwersyteckiej Rady ds. Kształcenia z dnia 13 lipca 2020 r. w sprawie wytycznych dotyczących standardów i procedur postępowania w przypadku przygotowywania prac zaliczeniowych i dyplomowych z naruszeniem prawa na Uniwersytecie Warszawskim.