Między słowami. Wyrazy, konstrukcje i pojęcia w tłumaczeniu. Translatorium z języka angielskiego, poziom B2+

translatoria

w sali

Translatorium ma charakter warsztatowy. Zajęcia mają na celu kształcenie umiejętności posługiwania się językiem obcym na poziomie B2+ oraz sprawnego przekazu treści tekstu angielskiego w języku polskim.

Wykorzystane zostaną różne typy tekstów (np. teksty naukowe, popularnonaukowe, użytkowe, prasowe, fragmenty literatury pięknej).

1. Uczestnicy przygotowują własne tłumaczenia podanych tekstów z języka angielskiego na polski (w mniejszym zakresie: z języka polskiego na angielski).

2. Uczestnicy wykonują zadania z zakresu redakcji, weryfikacji, postedycji i korekty tekstów tłumaczonych z języka angielskiego.

Zadaniom praktycznym towarzyszy namysł nad strategiami i technikami stosowanymi przez tłumacza, zmieniającą się rolą tłumacza we współczesnym świecie oraz nad różnymi teoriami przekładu.

Przykładowe tematy zajęć:

1. „Jak naprawdę wyglądała Arwena”, czyli obraz świata w oryginale i w przekładzie.

2. „Chore liście”, czyli o kalkowaniu struktur leksykalnych i składniowych w tłumaczeniu.

3. „Czy «reason» to zawsze «powód»”, czyli o tym, że słowniki czasem nie wystarczają.

4. „Translators are like ninjas...", czyli prawdy i mity o tłumaczeniu.

5. „A co zrobimy z…”, czyli o tłumaczeniu w zespole.

6. „Ocalone i stracone w tłumaczeniu”, czyli o różnych decyzjach translatorskich i ich kosztach.

7. „Kanga i Gurek”, czyli o fakturze tekstu i ikoniczności w przekładzie.

8. „Wszelkie informacje poufne nie mogą być ujawniane”, czyli o redagowaniu tekstów tłumaczonych.

9. „Dead-end relationship”, czyli konceptualizacja w języku wyjściowym i w przekładzie.

10. „Przed czy za”, czyli o punkcie widzenia i empatii w procesie przekładu.

11. „Czy 'trolley' to 'tramwaj'", czyli o różnych typach błędów tłumaczeniowych.

12. „Miła ma jak czerwona róża”, czyli o nawiązaniach intertekstualnych w przekładzie.

13. „Clickbait - klikołap?”, czyli o nowych strukturach w tekstach tłumaczonych.

14. „Kuchenne krzesło tronem twym", czyli o tłumaczeniu piosenek.

15. Dlaczego "Odprawa posłów greckich" to nie "Severance of the Greek Deputies", czyli sztuczna inteligencja w pracy tłumacza.

Barańczak, St., Ocalone w tłumaczeniu, Poznań 1992

Biel, Ł., Postedycja tłumaczeń maszynowych, Lingua Legis 29 (2021), s. 11-34

Brzozowski, J., Stanąć po stronie tłumacza: zarys poetyki opisowej przekładu, Kraków 2011

Gramatyka w przekładzie, pod red. Ł. Wiraszki, Kraków 2022

Hejwowski, K., Kognitywno-komunikacyjna teoria przekładu, Warszawa 2004

Jarniewicz, J., Gościnność słowa. Szkice o przekładzie literackim, Kraków 2012

Jarniewicz, J., Tłumacz między innymi. Szkice o przekładach, językach i literaturze, Wrocław 2018

Kozłowska, Z., Szczęsny, A., Tłumaczenie pisemne na język polski. Kompendium, Warszawa 2018

Lipiński, K., Vademecum tłumacza, Kraków 2000

Majkiewicz, A., Intertekstualność jako nowe (stare) wyzwanie w teorii i praktyce przekładu literackiego. Rocznik Przekładoznawczy, (5/2009), 121-132.

Pieńkos, J., Podstawy przekładoznawstwa. Od teorii do praktyki, Kraków 2003 (część II Terminologiczne aspekty przekładu, rozdz. 1, s. 201-254)

Pisarska, A., Tomaszkiewicz T., Współczesne tendencje przekładoznawcze. Podręcznik dla studentów neofilologii, Poznań 1996 (rozdział 4: Weryfikacja: analiza poprawności, s. 140-154)

Polska myśl przekładoznawcza. Antologia, pod red. P. Bukowskiego i M. Heydel, Kraków 2013 (wybór)

Ramière, N., Reaching a foreign audience: Cultural transfers in audiovisual translation. The journal of specialised translation, 6 (2006), 152-166.

Szarkowska, A., Przekład audiowizualny w Polsce – perspektywy i wyzwania. Przekładaniec A Journal of Translation Studies, (20/2008), 8-25

Tabakowska, E., Językoznawstwo kognitywne a poetyka przekładu, Warszawa 2001

Tabakowska, E., Myśl językoznawcza z myślą o przekładzie. Wybór prac pod red. P. Bukowskiego i M. Heydel, Kraków 2015

Tabakowska, E., O przekładzie na przykładzie: rozprawa tłumacza z "Europą" Normana Daviesa, Kraków 2003

Tabakowska, E., Tłumacząc się z tłumaczenia, Kraków 2009

Tomaszkiewicz, T., Przekład audiowizualny, Warszawa 2008

Współczesne teorie przekładu. Antologia, pod red. P. Bukowskiego i M. Heydel, Kraków 2009 (wybór)

Zaleska, Z., Przejęzyczenie. Rozmowy o przekładzie, Wołowiec 2016

Po ukończeniu przedmiotu student:

- przekłada samodzielnie krótkie partie tekstu z języka angielskiego na polski;

- umiejętnie korzysta ze słowników jedno- i dwujęzycznych oraz leksykonów specjalistycznych;

- właściwie wykorzystuje zasoby internetowe przy weryfikacji propozycji przekładowych;

- redaguje testy przetłumaczone, poprawiając w nich błędy językowe i merytoryczne;

-ma świadomość, że tłumaczenie jest procesem komunikacji międzyjęzykowej i międzykulturowej, podlegającym różnorodnym uwarunkowaniom.

Podstawowe wymagania

- obecność (zob. zasady poniżej),

- aktywny udział w zajęciach, zwłaszcza proponowanie i uzasadnianie własnych rozwiązań translatorskich w toku pracy grupowej.

Szacunkowy wkład pracy

- uczestnictwo w zajęciach: 30 godzin (1 ECTS),

- przygotowanie prac zaliczeniowych (samodzielna praca w domu): 60 godzin (2 ECTS).

Zasady dotyczące obecności

1. Student ma prawo do dwóch nieusprawiedliwionych nieobecności w semestrze.

2. Jeśli student ma więcej nieusprawiedliwionych nieobecności, nie otrzymuje zaliczenia z zajęć.

3. Jeśli student chce usprawiedliwić nieobecności, musi w ciągu tygodnia udokumentować ich obiektywne przyczyny (np. zwolnieniem lekarskim).

4. Student ma obowiązek odrobić nadprogramowe usprawiedliwione nieobecności w sposób wskazany przez osobę prowadzącą zajęcia.

Podstawa: Regulamin studiów na Uniwersytecie Warszawskim:

a. pkt. 17 par. 2,

b. pkt. 4.5 par. 17,

c. par. 33.

Ocena końcowa z przedmiotu zostanie wystawiona na podstawie wyników 2 lub 3 prac pisemnych, przygotowanych samodzielnie w domu. Oceniana będzie poprawność językowa i merytoryczna dokonanego przekładu (szczegółowe kryteria oceniania oraz terminy oddawania prac zostaną omówione na pierwszych zajęciach). Prace zaliczeniowe przekazywane będą prowadzącemu za pośrednictwem platformy KAMPUS (www.kampus.come.uw.edu.pl). Prace będące efektem złamania zasad rzetelności naukowej (np. plagiat, niedozwolona kooperacja, ghostwriting, nieuprawnione wykorzystanie narzędzi AI) nie mogą stanowić podstawy zaliczenia kursu.

Zasady dotyczące sztucznej inteligencji

1. Jeśli student chce (na potrzeby pracy zaliczeniowej lub prac cząstkowych) skorzystać z narzędzi sztucznej inteligencji, musi:

a. uzyskać na to zgodę osoby prowadzącej zajęcia,

b. uzgodnić z osobą prowadzącą zajęcia cele i zakres wykorzystania narzędzi sztucznej inteligencji.

2. Student nie może korzystać z narzędzi sztucznej inteligencji, aby redagować prace w języku polskim, chyba że osoba prowadząca zajęcia się na to zgodzi.

3. Jeśli student wykorzysta narzędzia sztucznej inteligencji:

a. bez zgody osoby prowadzącej zajęcia lub

b. w sposób z nią nieuzgodniony,

osoba prowadząca zajęcia stosuje procedury analogiczne do tych stosowanych w procedurze antyplagiatowej. Procedury te opisała Uniwersytecka Rada ds. Kształcenia w uchwale nr 14.

Podstawa:

1. Uchwała nr 170 Rady Dydaktycznej dla kierunków studiów: filologia bałtycka, filologia klasyczna i studia śródziemnomorskie, filologia polska, filologia polskiego języka migowego, kulturoznawstwo – wiedza o kulturze, logopedia ogólna i kliniczna, slawistyka, sztuka pisania, sztuki społeczne z dnia 27 lutego 2024 r. w sprawie wytycznych dotyczących korzystania z narzędzi sztucznej inteligencji w procesie kształcenia na Wydziale Polonistyki

2. Uchwała nr 98 Uniwersyteckiej Rady ds. Kształcenia z dnia 8 grudnia 2023 r. w sprawie wytycznych dotyczących korzystania z narzędzi sztucznej inteligencji w procesie kształcenia

3. Uchwała nr 14 Uniwersyteckiej Rady ds. Kształcenia z dnia 13 lipca 2020 r. w sprawie wytycznych dotyczących standardów i procedur postępowania w przypadku przygotowywania prac zaliczeniowych i dyplomowych z naruszeniem prawa na Uniwersytecie Warszawskim.