Konwersatorium modułowe (Język artystyczny w różnych epokach. Porozmawiajmy o języku pisarzy (i nie tylko))

obowiązkowe

mieszany: w sali i zdalnie

Konwersatorium będzie poświęcone językowi pisarzy, poetów i innych twórców – dawnych i współczesnych, znanych i mniej znanych (np. Kochanowski, Pasek, Mickiewicz, Norwid, Chopin, Lenartowicz, Prus, Dygasiński, Reymont, Żeromski, Leśmian, Abramow-Newerly, Jasieński, Gałczyński, Tuwim, Herbert). Będziemy rozważać zarówno teoretyczne problemy związanie z badaniem idiolektów i języka artystycznego, ale też pracować na konkretnych tekstach artystycznych i użytkowych (listy, pamiętniki). Z bogatej propozycji tematycznej na początku semestru wraz ze studentami wybierzemy autorów i wątki, które będą zgodne z zainteresowaniami uczestników.

Na konwersatorium studenci zapoznają się z różnymi badaniami nad językiem autorów, a także podejmą próbę samodzielnej (indywidualnej i grupowej) analizy tekstów pod kątem języka autorów. Wybór konkretnych autorów oraz dobranych do nich opracowań będzie uwarunkowany zainteresowaniami studentów. Założenie jest takie, że przedmiotem badań będą teksty autorów dawnych i współczesnych, tworzących w różnych epokach literackich (np. Kochanowski, Pasek, Mickiewicz, Norwid, Chopin, Lenartowicz, Prus, Dygasiński, Reymont, Żeromski, Leśmian, Abramow-Newerly, Jasieński, Gałczyński, Tuwim, Herbert). Wśród autorów znajdą się zarówno najwybitniejsi polscy poeci i pisarze, poeci mniej znani, jak i inni autorzy tekstów, np. korespondencji. Studenci zapoznają się także zarówno z klasycznymi, jak i nowszymi opracowaniami naukowymi.

Literatura dostosowana będzie do zainteresowań uczestników konwersatorium. Poniższa lista zawiera przykładowe propozycje.

Publikacje o charakterze ogólnym:

Dubisz Stanisław, 2002, Język - historia - kultura (wykłady, studia, analizy), Warszawa (tom I).

Dubisz Stanisław, 2007, Język - historia - kultura (wykłady, studia, szkice), Warszawa (tom II).

Dubisz Stanisław, 2012, Język - historia - kultura (wykłady, rozprawy, rozważania), Warszawa (tom III).

Klemensiewicz Zenon, 1961, W kręgu języka literackiego i artystycznego, Warszawa.

Klemensiewicz Zenon, 1969, Ze studiów nad językiem i stylem, Warszawa.

Kupiszewski Władysław, 2004, Z zagadnień języka pisarzy, Warszawa - Łowicz.

Ostrowska Ewa, 1987, Z dziejów języka polskiego i jego piękna, Kraków.

Skubalanka Teresa, 1984, Historyczna stylistyka języka polskiego. Przekroje, Wrocław.

Sokólska Urszula, 2010, Studia i szkice o języku pisarzy. Zagadnienia wybrane, Białystok.

Urbańczyk Stanisław, 1979, Prace z dziejów języka polskiego, Wrocław - Warszawa - Kraków - Gdańsk.

Wilkoń Aleksander, 1987, Typologia odmian językowych współczesnej polszczyzny. Katowice (wyd. 2. 2000).

Wilkoń Aleksander, 2004, Dzieje języka artystycznego w Polsce, Katowice.

"Język Artystyczny" - czasopismo wydawane przez Wydawnictwo Uniwersytet Śląskiego (wybrane tomy i teksty).

Język osobniczy jako przedmiot badań lingwistycznych, 1988, (red.) Jerzy Brzeziński, Zielona Góra.

Język pisarzy jako problem lingwistyki, 2009, (red.) Tomasz Korpysz, Kozłowska Anna, Warszawa.

Język pisarzy: problemy gramatyki, 2021, (red.) Tomasz Korpysz, Kozłowska Anna, Warszawa.

Język pisarzy: problemy metajęzyka i metatekstu, 2015, (red.) Tomasz Korpysz, Kozłowska Anna, Warszawa.

Język pisarzy: problemy słownictwa, 2011, (red.) Tomasz Korpysz, Kozłowska Anna, Warszawa.

Język pisarzy: środki artystycznego wyrazu, 2019, (red.) Tomasz Korpysz, Kozłowska Anna, Warszawa.

Komizm historyczny, 2016, (red.) Tomasz Korpysz, Krasowska Anna, Warszawa.

Socjolekt - idiolekt - idiostyl. Historia i współczesność, 2017, (red.) Urszula Sokólska, Białystok.

Publikacje o charakterze szczegółowym:

Kupiszewski Władysław, 1990, Język "Dzienników" Stefana Żeromskiego, Warszawa - Kraków.

Migdał Jolanta, 1999, O języku Andrzeja Glabera z Kobylina, Poznań.

Szczepankowska Irena, 2004, Studia nad polszczyzną epoki stanisławowskiej, Białystok.

WIEDZA

Student zna i rozumie:

• teoretyczne problemy związanie z badaniem idiolektów i języka artystycznego;

• historię kształtowania się języka artystycznego w Polsce;

• definicję idiolektu i jego cechy;

• rolę czynników socjolingwistycznych, geograficzno-historycznych i kulturowych w kształtowaniu się idiolektów.

UMIEJĘTNOŚCI

Student potrafi:

• wyszukiwać, analizować, oceniać, wykorzystywać i prezentować informacje ze słowników, baz i opracowań;

• uczestniczyć w dyskursie naukowym;

• samodzielnie wyszukiwać materiał do badań;

• dokonywać samodzielnej analizy i klasyfikacji elementów różnych płaszczyzn językowych w tekstach.

KOMPETENCJE SPOŁECZNE

Student docenia:

• rolę języka artystycznego;

• wkład autorów w kształtowanie się języka ogólnopolskiego.

Metody nauczania:

wykład, praca z tekstem, dyskusja, ćwiczenia, prezentacje i inne.

Zaliczenie końcowe student otrzymuje na podstawie:

• obecności (dopuszczalne 2 nieobecności);

• aktywnego uczestnictwa w zajęciach;

• przygotowania krótkich prezentacji na podstawie wybranych przeczytanych tekstów;

• pracy pisemnej na temat wybranego przez studenta tekstu.