Łacina, semestr II

obowiązkowe

STUDIA ZAOCZNE

Są to zajęcia, których celem jest (poprzez zapoznanie z fleksją i składnią języka łacińskiego oraz słownictwem) przygotowanie studentów do tłumaczenia i interpretacji łacińskich tekstów oryginalnych (o średnim stopniu trudności) zarówno literackich, jak i źródłowych potrzebnych w pracy historyka.

I. Jest to intensywny kurs języka łacińskiego przygotowujący studenta do pracy nad tekstem łacińskim z wykorzystaniem słowników łacińsko-

polskich, samodzielnej lektury tekstów o zróżnicowanym poziomie: od łatwych w okresie początkowym do tekstów o średnim stopniu trudności na

koniec całego cyklu zajęć w ramach lektoratu języka łacińskiego.

II. W trakcie ćwiczeń szczegółowo omawiana jest fleksja (odmiany czasowników, rzeczowników, przymiotników, zaimków, liczebników) oraz

składnia łacińska (konstrukcje gramatyczne, funkcje przypadków, rodzaje zdań podrzędnych). Powtórzeniowe ćwiczenia gramatyczne i odpowiednio dobrane teksty tłumaczone pod kierunkiem prowadzącego, w grupach, a zwłaszcza samodzielnie przez studentów utrwalają materiał gramatyczny i leksykalny, a także służą bieżącej kontroli postępów w nauce języka. Na zajęciach student poznaje podstawowe słownictwo, uczy się korzystania ze słowników łacińsko-polskich, a także poszerza swoją wiedzę o kulturze starożytnej Grecji i Rzymu. Wiedza i umiejętności zdobywane na lektoracie ułatwiają studentowi lekturę łacińskich tekstów źródłowych na ćwiczeniach z historii.

III. Materiał gramatyczny przewidziany do realizacji. O kolejności wprowadzanych zagadnień gramatycznych i ilości czasu poświęconego na

ich przedstawienie oraz utrwalenie decyduje osoba prowadząca ćwiczenia. Omawianie tematów gramatycznych zawsze jest połączone z lekturą zdań i tekstów.

II semestr – 30 godzin:

1. Deklinacje III-V

2. Czasowniki koniugacji I-IV: czasy dokonane (perfectum, plusquamperfectum, futurum II - indicativus)

3. Czasownik sum, esse i złożenia z sum: czasy dokonane

4. Participia: praesentis, perfecti, futuri activi i passivi

5. Stopniowanie przymiotników.

6. Supinum

7. Przysłówki – tworzenie i stopniowanie.

8. Accusativus cum infinitivo.

9. Nominativus cum infinitivo

10. Wybrane funkcje przypadków (m. in. ablativus comparationis, gen.partitivus, gen. qualitatis, dat. possessivus, abl. auctoris, abl. comparationis,

abl. limitationis, abl. loci, abl. rei efficientis, abl. temporis; składnia nazw miast)

STUDIA ZAOCZNE

Obowiązkowa:

1. Podręcznik (skrypt) wybrany przez prowadzącego zajęcia.

2. Mały słownik łacińsko?polski, red. nauk. J. Korpanty lub Słownik łacińsko?polski, oprac. K. Kumaniecki

3. Wikarjak J., Gramatyka opisowa języka łacińskiego

Uzupełniająca:

1. podręczniki:

Jurewicz O., Winniczuk L., Żuławska J., Język łaciński. Podręcznik dla lektoratów szkół wyższych

Salamonowicz?Górska I., Ćwiczenia z języka łacińskiego, Warszawa 2000.

2. gramatyki:

Baron A., Repertorium języka łacińskiego, Kraków 2006.

Samolewicz Z., Sołtysik T., Składnia łacińska, Bydgoszcz 2000.

Sinko T., Gramatyka łacińska, Warszawa 1925.

3. słowniki:

Jougan A., Słownik kościelny łacińsko?polski, Warszawa 1992.

Mały słownik polsko? łaciński, red. nauk. L. Winniczuk, Warszawa 1994.

Słownik łacińsko?polski do użytku szkół średnich, oprac. pod kierownictwem B. Kruczkiewicza, Lwów ? Warszawa 1925.

Słownik łacińsko?polski, pod red. M. Plezi, t. 1?3, Warszawa 1998, t. 4?5, Warszawa 1999.

Słownik łacińsko?polski, red. nauk. J. Korpanty, t. 1, Warszawa 2001, t. 2, Warszawa 2003.

Sondel J., Słownik łacińsko?polski dla prawników i historyków, Kraków 1997.

4. literatura pomocnicza:

Cytowska M., Szelest H., Literatura rzymska. Okres augustowski, Warszawa 1990.

Cytowska M., Szelest H., Literatura rzymska. Okres cesarstwa, Warszawa 1992.

Cytowska M., Szelest H., Literatura rzymska. Okres cesarstwa, autorzy chrześcijańscy, Warszawa 1994.

Cytowska M., Szelest H., Rychlewska L., Literatura rzymska. Okres archaiczny, Warszawa 1996.

Grimal P., Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, Wrocław 1987. Kumaniecki K., Literatura rzymska. Okres cyceroński, Warszawa 1977.

Mała encyklopedia kultury antycznej, red. Z. Piszczek, Warszawa 1983.

Słownik pisarzy antycznych, pod red. A. Świderkówny, Warszawa 2001.

Vademecum historyka starożytnej Grecji i Rzymu. Źródłoznawstwo czasów późnego antyku, t. 3, praca zbiorowa pod red. E. Wipszyckiej, Warszawa 1999.

Vademecum historyka starożytnej Grecji i Rzymu. Źródłoznawstwo starożytności klasycznej, t. 1?2, praca zbiorowa pod red. E. Wipszyckiej, Warszawa 2001.

Po zaliczeniu ćwiczeń student:

- zna podstawowe słownictwo występujące w tekstach czytanych na zajęciach;

- potrafi posługiwać się słownikiem łacińsko-polskim, rozpoznać deklinację lub koniugację, a przede wszystkim wybrać znaczenie wyrazu

odpowiednie do kontekstu;

- zna sposoby deklinowania rzeczowników, zaimków, przymiotników, koniugowania czasowników, stopniowania przymiotników i przysłówków;

- rozpoznaje formy łacińskich wyrazów, dostrzega wieloznaczność pewnych form i odpowiednio je tłumaczy;

- wykazuje się umiejętnością analizy gramatycznej zdania łacińskiego, która prowadzi do sformułowania poprawnego przekładu: odpowiednio

łączy części zdania, rozpoznaje zjawiska składniowe, rodzaje zdań podrzędnych (w zakresie przewidzianym do realizacji w II semestrze)

- pisemne zaliczenie końcowe przedmiotu;

- pisemne sprawdziany lub kolokwia w trakcie semestru – wymagane jest zaliczenie wszystkich takich prac;

- systematyczne przygotowywanie się do zajęć i aktywność na zajęciach;

Zaliczenie końcowe przedmiotu składa polega na przetłumaczeniu fragmentu nowego tekstu z krótkim komentarzem gramatycznym.

W czasie zaliczenia student może korzystać ze słownika łacińsko-polskiego (Mały słownik łacińsko-polski, red. nauk. J. Korpanty; Słownik łacińsko-polski, oprac. K. Kumaniecki).

Do uzyskania oceny dostatecznej wymagane jest 60 %.

Skala ocen:

60 – 68 % – dostateczny

69 – 76 % – dostateczny plus

77 – 84 % – dobry

85 – 90 % – dobry plus

91 – 100 % – bardzo dobry

Korzystna jest dobra znajomość gramatyki języka polskiego, pomocna może być również znajomość innych języków. Wymagane jest opanowanie materiału gramatyczno-leksykalnego zrealizowanego w semestrze zimowym oraz uzyskanie zaliczenia I semestru.