Dydaktyka historii cz. 2 (Specjalizacja nauczycielska)

uprawnienia pedagogiczne

Zajęcia stanowią integralny element programu specjalizacji

nauczycielskiej są więc adresowane do studentów, którzy chcą na

studiach pierwszego stopnia uzyskać kompetencje zawodowe, tj.

kompetencje do nauczania przedmiotu historia.

Celem zajęć dydaktyka historii w szkole podstawowej jest

przygotowanie studentów do samodzielnego planowania i

prowadzenia lekcji historii w szkole podstawowej.

Zajęcia „dydaktyka historii w szkole podstawowej” adresowane są

do studentów, którzy wybrali specjalizację nauczycielską i

ukończyli cz. 1 dydaktyki w szkole podstawowej. Celem zajęć jest

umożliwienie studentowi opanowania wiedzy i umiejętności

składających się na warsztat nauczyciela historii.

Podczas ćwiczeń studenci nabywają wiedzę i umiejętności z

zakresu pracy z uczniami na lekcjach historii. Wśród omawianych

zagadnień można wyróżnić, m.in. sztukę zadawania pytań i ich

tworzenia, pracę w grupach oraz pracę z błędem ucznia. W trakcie

zajęć poruszona zostanie także kwestia indywidualizacji procesu

nauczania i uczenia się.

Duża część zajęć poświęcona będzie kształceniu praktycznych

umiejętności planowania pracy z trzema podstawowymi źródłami

wiedzy ucznia - mapą, ilustracją oraz tekstem z wykorzystaniem

poznanych metod dydaktycznych. Ważnym elementem ćwiczeń

będzie też planowanie pracy w zakresie kształcenia w czasie lekcji

umiejętności poruszania się w czasie historycznym (lokowanie w

czasie wydarzeń historycznych).

Podczas zajęć studenci będą doskonalić umiejętność

prawidłowego pod względem merytorycznym i metodycznym

doboru metod i technik kształcenia, a także udzielania informacji

zwrotnej.

Literatura zalecana

– Podstawa programowa edukacji historycznej w szkole

podstawowej: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dn.

14.02.2107, Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej 2017, poz.

356 (dostępne:

www.prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU2017000

0356).

– M. Bieniek, Dydaktyka historii. Wybrane zagadnienia,

Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn

2007.

– D. Buehl, Strategie aktywnego nauczania czyli jak efektywnie

nauczać i skutecznie uczyć się, Kraków 2004

– E. Chorąży, D. Konieczka-Śliwińska, S. Roszak, Edukacja

historyczna w szkole. Teoria i praktyka, Wydawnictwo Naukowe

PWN, Warszawa 2008.

– J. Dirksen, Projektowanie metod dydaktycznych. Efektywne

strategie edukacyjne, tłum. J. Solecki, Wydawnictwo Helion,

Gliwice 2017.

– J. Hattie, Widoczne uczenie się dla nauczycieli. Jak

maksymalizować siłę oddziaływania na uczenie się, tłum. Z.

Janowska, Centrum Edukacji Obywatelskiej, Warszawa 2015.

– H. Konopka, M. Liedke, M. Ocytko, A. Pasko, Jak uczyć historii w

zreformowanej szkole, Białystok 2003.

– J. Maternicki, Cz. Majorek, A. Suchoński, Dydaktyka historii,

Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1993.

– Metodyka nauczania historii w szkole podstawowej, pod red. Cz.

Majorka, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1988.

– E. Perrott, Efektywne nauczanie: praktyczny przewodnik

doskonalenia nauczania, tłum. A. Janowski, Wydawnictwa Szkolne

i Pedagogiczne, Warszawa 1994.

– Petty G., Nowoczesne nauczanie. Praktyczne wskazówki i

techniki dla nauczycieli, wykładowców i szkoleniowców, przekład J.

Bartosik, GWP, wyd. 3, Sopot 2010 (także inne wydania).

– Sztuka nauczania. Czynności nauczyciela, pod red. K.

Kruszewskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa (wiele

wydań).

– Szymański J., Nauki pomocnicze historii, Państwowe

Wydawnictwo Naukowe, Warszawa (wiele wydań).

– Współczesna dydaktyka historii. Zarys encyklopedyczny dla

nauczycieli i studentów, pod red. J. Maternickiego, Wydawnictwo

Juka, Warszawa 2004.

Wiedza

po zakończeniu zajęć student zna i rozumie:

– kompetencje kluczowe i ich kształtowanie w ramach nauczania

przedmiotu historia w szkole podstawowej;

– konwencjonalne i niekonwencjonalne metody nauczania, w tym

metody aktywizujące; proces uczenia się przez działanie,

odkrywanie lub dociekanie naukowe oraz pracę badawczą

ucznia; metodę projektów;

– zasady doboru metod nauczania typowych dla przedmiotu

historia;

– metodykę realizacji poszczególnych treści kształcenia w obrębie

przedmiotu historia w szkole podstawowej;

– organizację pracy w klasie i w grupach;

– potrzebę indywidualizacji nauczania;

– sposoby organizowania przestrzeni klasy szkolnej: środki

dydaktyczne (podręczniki i pakiety edukacyjne) i pomoce

dydaktyczne – dobór i wykorzystanie zasobów edukacyjnych, w

tym elektronicznych i obcojęzycznych; edukacyjne zastosowania

mediów i technologii informacyjno-komunikacyjnej; myślenie

komputacyjne w rozwiązywaniu problemów w zakresie

przedmiotu historia w szkole podstawowej;

– metody kształcenia w odniesieniu do przedmiotu historia;

– zasady planowania pracy z mapą, ilustracją oraz tekstem z

wykorzystaniem poszczególnych metod dydaktycznych;

– znaczenie kształtowania postawy odpowiedzialnego i

krytycznego wykorzystywania mediów cyfrowych oraz

poszanowania praw własności intelektualnej.

Umiejętności

po zakończeniu zajęć student potrafi:

– dostosować sposób komunikacji do poziomu rozwojowego

uczniów;

– kreować sytuacje dydaktyczne służące rozwojowi zainteresowań

uczniów i popularyzacji wiedzy;

– dobierać metody pracy klasy oraz środki dydaktyczne, w tym z

zakresu technologii informacyjno-komunikacyjnej, aktywizujące

uczniów;

– formułować odpowiednie pytania na lekcji wspomagające

rozwój wiedzy i umiejętności uczniów;

– pracować z błędem ucznia;

– zaplanować pracę na lekcji z wykorzystaniem mapy,

ikonografii oraz tekstów

– udzielić informacji zwrotnej.

Kompetencje społeczne

po zakończeniu zajęć student jest gotów do:

– adaptowania metod pracy do potrzeb uczniów;

– promowania odpowiedzialnego i krytycznego wykorzystywania

mediów cyfrowych oraz poszanowania praw własności

intelektualnej;

– kształtowania umiejętności współpracy uczniów, w tym

grupowego rozwiązywania problemów;

– rozwijania u uczniów ciekawości, aktywności i samodzielności

poznawczej oraz logicznego i krytycznego myślenia;

– indywidualizacji procesu nauczania.

Warunki zaliczenia zajęć oraz kryteria oceniania:

- obecność na zajęciach (dopuszczalne są dwie

nieobecności. Obie trzeba zaliczyć, o ile prowadząca nie

zwolni z tego obowiązku)

- aktywność na zajęciach

- przygotowanie do zajęć (znajomość materiałów zadanych

przed zajęciami)

- wykonanie pracy zaliczeniowej: przygotowanie i

zaprezentowanie dwóch wskazanych przez prowadzącą

fragmentów lekcji oraz udzielenie co najmniej jednej

informacji zwrotnej na termat wykonanego przez innego

studenta/ inną studentkę zadania (według ustalonych

kryteriów).