Podstawy prawa w gospodarce

obowiązkowe

Ogólna wiedza o państwie i gospodarce

Prezentacja struktury i treści prawa regulującego działalność gospodarczą oraz opis instytucji publicznych kształtujących warunki prowadzenia działalności gospodarczej. Zapoznanie z zasadami uruchamiania i prowadzenia działalności gospodarczej, z uwzględnieniem regulacyjnej roli organów publicznych w zakresie kształtowania zasad i warunków funkcjonowania systemu gospodarczego. Przedmiot stanowi punkt wyjścia do studiowania innych przedmiotów o charakterze prawnym.

Wykład

1. Struktura prawa:

 norma i przepis prawa,

 system prawa,

 prawo publiczne i prywatne, materialne i procesowe;

 podmioty prawa i stosunki prawne.

2. Akty normatywne:

 akty prawne – krajowe i Unii Europejskiej,

 procedury prawodawcze,

 publikacja i dostęp do informacji o prawie.

3. Stosowanie prawa:

 obowiązywanie prawa,

 stosowanie i przestrzeganie prawa,

 wykładnia i podmioty dokonujące wykładni prawa,

 stosunki prawne.

4. Władza ustawodawcza:

 funkcje prawotwórcze i kontrolne organów parlamentarnych,

 procedury parlamentarne – stanowienie prawa.

5. Władza wykonawcza – administracja gospodarcza:

 struktura, funkcje i zadania organów władzy wykonawczej,

 administracja gospodarcza – funkcje ministrów, urzędów centralnych, agencji i terenowej administracji rządowej,

 funkcje gospodarcze samorządu terytorialnego.

6. Gospodarka w Konstytucji:

 społeczna gospodarka rynkowa,

 wolność gospodarcza i ochrona własności;

 równość przedsiębiorców, wolność zrzeszania się, wolność wyboru zawodu,

 kontrola konstytucyjności prawa.

7. Przedsiębiorca:

 przedsiębiorca, przedsiębiorstwo i działalność gospodarcza,

 działalność gospodarcza podmiotów zagranicznych,

 mikro, mali i średni przedsiębiorcy.

8. Podejmowanie działalności gospodarczej:

 legalizacja działalności gospodarczej – rejestry,

 reglamentacja działalności gospodarczej,

 zawody regulowane i uprawnienia zawodowe.

9. Działalność gospodarcza państwa i samorządu terytorialnego:

 zakres działalności gospodarczej państwa i samorządu terytorialnego,

 formy prawne przedsiębiorców publicznych,

 uprawnienia właścicielskie Skarbu Państwa i samorządu terytorialnego.

10. Ochrona konkurencji i konsumenta:

 konkurencja i jej naruszenia,

 zakres i formy ochrony konkurencji,

 zakres i formy ochrony konsumenta,

 organy ochrony konkurencji i konsumenta,

11. Pomoc publiczna dla przedsiębiorców:

 zasady udzielania i formy pomocy,

 pomoc regionalna, sektorowa, horyzontalna,

 wyłączenia spod reguł pomocy publicznej,

 nadzór nad pomocą publiczną.

12. Wykorzystanie zasobów środowiska:

 uprawnienia do eksploatacji środowiska,

 emisje zanieczyszczeń,

 zagospodarowanie odpadów i produktów niebezpiecznych,

 opłaty za korzystanie ze środowiska.

13. Gospodarka nieruchomościami:

 plany zagospodarowania przestrzeni,

 warunki korzystania z nieruchomości,

 gospodarka nieruchomościami państwa i samorządu terytorialnego,

 wywłaszczenie,

 nabywanie nieruchomości przez cudzoziemców.

14. Kontrola i odpowiedzialność prawna w działalności gospodarczej:

 zakres i organy kontroli działalności gospodarczej,

 rodzaje odpowiedzialności prawne,

 organy orzekające o odpowiedzialności i tryb orzekania.

Ćwiczenia

1. Struktura prawa:

 norma i przepis prawa,

 system prawa,

 prawo publiczne i prywatne, materialne i procesowe;

 podmioty prawa i stosunki prawne.

2. Akty normatywne:

 akty prawne – krajowe i Unii Europejskiej,

 procedury prawodawcze,

 publikacja i dostęp do informacji o prawie.

3. Stosowanie prawa:

 obowiązywanie prawa,

 stosowanie i przestrzeganie prawa,

 wykładnia i podmioty dokonujące wykładni prawa,

 stosunki prawne.

4. Władza ustawodawcza:

 funkcje prawotwórcze i kontrolne organów parlamentarnych,

 procedury parlamentarne – stanowienie prawa.

5. Władza wykonawcza – administracja gospodarcza:

 struktura, funkcje i zadania organów władzy wykonawczej,

 administracja gospodarcza – funkcje ministrów, urzędów centralnych, agencji i terenowej administracji rządowej,

 funkcje gospodarcze samorządu terytorialnego.

6. Władza sądownicza, kontrola państwowa i ochrona prawa:

 organy władzy sądowniczej,

 organy kontroli państwowej i ochrony prawa.

7. Gospodarka w Konstytucji:

 społeczna gospodarka rynkowa,

 wolność gospodarcza i ochrona własności;

 równość przedsiębiorców, wolność zrzeszania się, wolność wyboru zawodu,

 kontrola konstytucyjności prawa.

8. Przedsiębiorca:

 przedsiębiorca, przedsiębiorstwo i działalność gospodarcza,

 działalność gospodarcza podmiotów zagranicznych,

 mikro, mali i średni przedsiębiorcy.

9. Podejmowanie działalności gospodarczej:

 legalizacja działalności gospodarczej – rejestry,

 formy organizacyjno-prawne prowadzenia działalności gospodarczej.

10. Reglamentacja działalności gospodarczej i zawodowej

 instrumenty reglamentacji działalności gospodarczej,

 zawody regulowane i uprawnienia zawodowe.

• Piątek St., Postuła I. (red.), Podstawy prawa w gospodarce, WZUW 2018.

Źródła uzupełniające:

• Powałowski A. (red.) Prawo gospodarcze publiczne, 2020.

• Gronkiewicz-Waltz H., Wierzbowski M. (red.) Prawo gospodarcze. Aspekty publicznoprawne, 2023.

• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej oraz ustawa Prawo przedsiębiorców.

• Teksty ustaw dostępne na stronie internetowej: http://dziennikustaw.gov.pl lub www.sejm.gov.pl

Student/Studentka po ukończeniu kursu:

w zakresie wiedzy:

• Zna i rozumie w zaawansowanym stopniu terminologię dotyczącą regulacji prawnych w gospodarce, w szczególności dla zarządzania finansami i rachunkowości (K_W01).

• Zna i rozumie w pogłębionym stopniu zasady, procedury i praktyki dotyczące działalności różnych typów organizacji, wykorzystując tę wiedzę do rozpoznawania, diagnozowania i rozwiązywania problemów związanych z funkcjonowaniem tych organizacji (K_W02).

• Zna i rozumie w zaawansowanym stopniu procesy i zjawiska technologiczne, społeczne, polityczne, prawne, ekonomiczne i ekologiczne oraz ich wpływ na decyzje finansowe w organizacjach, funkcjonowanie organizacji i całej gospodarki, w szczególności w zakresie prawnych regulacji dotyczących działalności gospodarczej (K_W05).

• Zna i rozumie w zaawansowanym stopniu zasady tworzenia i rozwoju różnych form przedsiębiorczości (K_W06).

w zakresie umiejętności:

• Potrafi wykorzystać wiedzę na temat regulacji prawnych do rozpoznawania, diagnozowania i rozwiązywania problemów związanych funkcjonowaniem organizacji (K_U01).

• Potrafi prawidłowo interpretować procesy i zjawiska technologiczne, społeczne, polityczne, prawne, ekonomiczne, ekologiczne i ich wpływ na funkcjonowanie organizacji, stosując właściwy dobór źródeł (K_U02).

• Potrafi samodzielnie i zespołowo przygotować analizy, diagnozy i raporty dotyczące funkcjonowania organizacji i sektora oraz komunikatywnie je prezentować, wykorzystując narzędzia informatyczno-komunikacyjne (K_U03).

• Posiada zdolność do samokształcenia się i podnoszenia zdobytych kwalifikacji (K_U06).

w zakresie postaw:

• Gotów jest do oceny i krytycznego podejścia do sytuacji i zjawisk związanych z funkcjonowaniem organizacji na rynku, sektora i całej gospodarki (K_K01).

• Gotów jest do myślenia i działania w sposób przedsiębiorczy (K_K02).

• Gotów jest do przestrzegania standardów etycznych związanych z działalnością gospodarczą (K_K03).

Wykład

Egzamin pisemny (test), realizowany zdalnie za pośrednictwem platformy eNauka WZUW, przy obecności we wskazanej sali Wydziału Zarządzania (możliwy test „papierowy” na sali). Test obejmuje 40 pytań zamkniętych jednokrotnego i wielokrotnego wyboru – co najmniej połowa pytań jednokrotnego wyboru. Możliwość uzyskania dodatkowych punktów na teście egzaminacyjnym w przypadku uzyskania na ćwiczeniach oceny dobrej lub wyższej. Test obejmuje 100% oceny.

Ćwiczenia

Jeden lub dwa pisemne testy kontrolne – do decyzji prowadzącego – w formie elektronicznej na platformie eNauka WZUW, przy obecności we wskazanej sali Wydziału Zarządzania (możliwy test „papierowy” na sali). Test zawiera pytania zamknięte – jednokrotnego i wielokrotnego wyboru. Test / testy obejmują 100% oceny. Możliwość uzyskania dodatkowych punktów za aktywność w dyskusjach prowadzonych na zajęciach oraz udzielanie trafnych odpowiedzi na zadawane pytania (maksymalnie 20% oceny z ćwiczeń). Na ćwiczeniach możliwa kontrola obecności (dopuszcza się dwie nieobecności – w przypadku większej liczby nieobecności prowadzący może wprowadzić dodatkowe wymogi zaliczenia ćwiczeń).