Uniwersytet Warszawski, Wydział Fizyki - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Demografia

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 2400-DEM-OG
Kod Erasmus / ISCED: 14.3 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0311) Ekonomia Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Demografia
Jednostka: Wydział Nauk Ekonomicznych
Grupy: Przedmioty ogólnouniwersyteckie na Uniwersytecie Warszawskim
Przedmioty ogólnouniwersyteckie ścisłe
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

nieobowiązkowe

Skrócony opis:

Celem zajęć jest zapoznanie studentów z metodami analizy ekonomicznej stosowanymi w celu wyjaśnienia współczesnych zjawisk ludnościowych zarówno na poziomie jednostek jak i całych społeczności, a także analiza współzależności zjawisk demograficznych i gospodarczych. Nacisk zostanie położony na opisanie zakresu w jakim metody analizy ekonomicznej są w stanie poprawnie opisywać i przewidywać zachowania ludzkie w ramach demografii (dobór partnerski, dzietność, migracje, itd.). Wymiernym efektem kształcenia jest poszerzenie zdobywanej w trakcie studiów matematycznych wiedzy z zakresu optymalizacji o jej praktyczne zastosowanie. Zajęcia łączą formę wykładu i ćwiczeń. Przedmiot przeznaczony jest dla studentów pierwszych lat matematyki. Warunkiem zaliczenia jest aktywność na zajęciach, oddanie prac domowych i zdanie końcowego egzaminu.

Pełny opis:

Celem zajęć jest zapoznanie studentów z metodami analizy ekonomicznej stosowanymi w celu wyjaśnienia współczesnych zjawisk ludnościowych zarówno na poziomie jednostek jak i całych społeczności, a także analiza współzależności zjawisk demograficznych i gospodarczych. Nacisk zostanie położony na opisanie zakresu w jakim metody analizy ekonomicznej są w stanie poprawnie opisywać i przewidywać zachowania ludzkie w ramach demografii (dobór partnerski, dzietność, migracje, itd.). Wymiernym efektem kształcenia jest poszerzenie zdobywanej w trakcie studiów matematycznych wiedzy z zakresu optymalizacji o jej praktyczne zastosowanie. Zajęcia łączą formę wykładu i ćwiczeń. Przedmiot przeznaczony jest dla studentów pierwszych lat matematyki. Warunkiem zaliczenia jest aktywność na zajęciach, oddanie prac domowych i zdanie końcowego egzaminu.

Szczegółowy wykaz tematów:

- Zmiana demograficzna z perspektywy historycznej. Czy ludzie zawsze żyli tak długo i mieli tak mało dzieci jak obecnie w Polsce (a jeśli nie, to dlaczego)? Populacja świata od rewolucji neolitycznej po czasy współczesne.

- Wprowadzenie do teorii rodziny Gary’ego Beckera. Czas i produkcja gospodarstwa domowego. Model cyklu życia.

- Teoria małżeńskości Gary’ego Beckera. Optymalne sortowanie, małżeństwa ze względu na podobieństwa/różnice względem cech i problem stabilności małżeństw. Dlaczego przeciętnie kobiety wychodzą za starszych od siebie mężczyzn?

- Teoria rozwodów Gary’ego Beckera. Rola niepewności i wynikającego z niej niedopasowania partnerów dla ryzyka wystąpienia rozwodu. Cechy zwiększające ryzyko wystąpienia rozwodu.

- Teoria dzietności Gary’ego Beckera. Dlaczego wraz ze wzrostem dochodu maleje dzietność? Model ilości-jakości dzieci oraz modele dzietności w ramach cyklu życia.

- Polityka rodzinna w Polsce i innych krajach europejskich – porównanie. O tym, czy państwo powinno wspierać funkcjonowanie rodzin oraz o skuteczności różnych instrumentów polityki rodzinnej.

- Teorie umieralności. Ewolucja myśli wyjaśniającej przyczynę stopniowego spadku śmiertelności w krajach rozwiniętych od połowy XIX w.

- Najnowsze migracje z Polski i do Polski. Najważniejsze trendy w mobilności międzynarodowej Polaków przed i po rozszerzeniu Unii Europejskiej. Najnowszy napływ imigrantów do Polski.

- Teorie migracji. Klasyczny model wpływu migracji na kraj wysyłający i przyjmujący. Nowa Ekonomiczna Teoria Migracji. Migracje wykwalifikowanej siły roboczej.

- Starzenie się społeczeństwa, jego przyczyny i skutki dla funkcjonowanie gospodarki (pojęcie obciążenia demograficznego). Dlaczego starzenie jest większym problemem dla budżetu państwa niż dla gospodarki? Czy imigracja ludzi młodych może być remedium na starzenie się społeczeństwa?

- Teoria przejścia demograficznego.

Literatura:

Literatura obowiązkowa:

- Okólski M., Fihel A., Demografia. Współczesne zjawiska i teorie, Scholar, Warszawa 2012.

- Becker G., Ekonomiczna teoria zachowań ludzkich, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1990.

Literatura uzupełniająca:

- Becker G., 1977, An economic analysis of marital instability, Journal of Political Economy 85(6), 1141-1187.

- Bergstrom T., Bagnoli M., 1993, Courtship as a waiting game, Journal of Political Economy, 101(1), 185-202.

- Fogel R., 1993, New findings on secular trends in nutrition and mortality: Some implications for population theory, In: Rosenweig M., Stark, O. (Eds.) Handbook of Population and Family Economics, vol. 1, Part A, 433-481.

- Gale D., Shapley L., 1962, College Admissions and the Stability of Marriage, American Mathematical Monthly 69, 9-14.

- Stark O., Bloom D., 1985, The New Economics of Labor Migration, The American Economic Review 75(2), 173-178.

- Bodvarsson, Ö., Van den Berg, H., The Economics of Immigration. Theory and Policy, Springer 2009.

Efekty uczenia się:

Po ukończeniu konwersatorium student:

- posiada wiedzę dotyczącą najważniejszych współczesnych procesów ludnościowych (reprodukcji ludności, płodności, umieralności, migracji międzynarodowych) zachodzących na świecie, Europie i Polsce;

- rozumie złożoność procesów ludnościowych oraz ich powiązanie ze zjawiskami społecznymi i ekonomicznymi;

- wyjaśnia najważniejsze procesy demograficzne we współczesnej Polsce: starzenie się społeczeństwa, następstwo wyżów i niżów demograficznych, najnowszą emigrację z i imigrację do Polski;

- zna najważniejsze teorie ludnościowe: maltuzjanizm i neomaltuzjanizm, teorię przejścia demograficznego, teorię drugiego przejścia demograficznego,

- posiada podstawową wiedzę na temat demograficznych modeli w ekonomii: koncepcji Beckera dotyczącej płodności, małżeńskości, oraz niestabilności małżeństwa, a także koncepcji Starka dotyczącej migracji;

- potrafi zastosować podstawowe techniki optymalizacji do rozwiązania praktycznych problemów z zakresu demografii (optymalny dobór partnerski w populacjach o małej liczebności, wybór optymalnego momentu urodzenia pierwszego dziecka i odstępów między kolejnymi urodzeniami, wybór między ilością i jakością dzieci, itd.);

- zna czynniki (charakterystyki osób) zwiększające szanse doświadczenia danego zdarzenia z zakresu demografii (zawarcia małżeństwa, rozpadu małżeństwa, urodzenia dziecka, migracji), oraz potrafi wyjaśnić na gruncie teorii ekonomii zależność przyczynowo-skutkową między danym czynnikiem a prawdopodobieństwem wystąpienia zdarzenia.

KW03, KW01, KW02, KU01, KK01, KK02, KK03

Metody i kryteria oceniania:

Przedmiot kończy się pisemnym egzaminem sprawdzającym znajomość głównych nurtów teoretycznych współczesnej demografii, wybranych zjawisk i procesów ludnościowych na świecie i w Polsce, oraz metod analizy ekonomicznej stosowanych w celu wyjaśnienia współczesnych zjawisk ludnościowych. Forma egzaminu pisemnego: 5 pytań otwartych z których student odpowiada na wybrane 3. Ocena końcowa z przedmiotu jest wystawiana na podstawie wyniku egzaminu.

Możliwe jest otrzymanie dodatkowych punktów za aktywność na zajęciach, jednak na poziomie nie większym niż 10% możliwych do uzyskania punktów z egzaminu.

Student ma do wykorzystania 2 nieobecności na 30 godz. zajęć. Wyższa, nieusprawiedliwiona absencja skutkuje oceną niedostateczną.

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski, Wydział Fizyki.
ul. Pasteura 5, 02-093 Warszawa tel: +48 22 5532 000 https://www.fuw.edu.pl/ kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)