Demografia
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 2400-DEM-OG |
Kod Erasmus / ISCED: |
14.3
|
Nazwa przedmiotu: | Demografia |
Jednostka: | Wydział Nauk Ekonomicznych |
Grupy: |
Przedmioty ogólnouniwersyteckie na Uniwersytecie Warszawskim Przedmioty ogólnouniwersyteckie ścisłe |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | nieobowiązkowe |
Skrócony opis: |
Celem zajęć jest zapoznanie studentów z metodami analizy ekonomicznej stosowanymi w celu wyjaśnienia współczesnych zjawisk ludnościowych zarówno na poziomie jednostek jak i całych społeczności, a także analiza współzależności zjawisk demograficznych i gospodarczych. Nacisk zostanie położony na opisanie zakresu w jakim metody analizy ekonomicznej są w stanie poprawnie opisywać i przewidywać zachowania ludzkie w ramach demografii (dobór partnerski, dzietność, migracje, itd.). Wymiernym efektem kształcenia jest poszerzenie zdobywanej w trakcie studiów matematycznych wiedzy z zakresu optymalizacji o jej praktyczne zastosowanie. Zajęcia łączą formę wykładu i ćwiczeń. Przedmiot przeznaczony jest dla studentów pierwszych lat matematyki. Warunkiem zaliczenia jest aktywność na zajęciach, oddanie prac domowych i zdanie końcowego egzaminu. |
Pełny opis: |
Celem zajęć jest zapoznanie studentów z metodami analizy ekonomicznej stosowanymi w celu wyjaśnienia współczesnych zjawisk ludnościowych zarówno na poziomie jednostek jak i całych społeczności, a także analiza współzależności zjawisk demograficznych i gospodarczych. Nacisk zostanie położony na opisanie zakresu w jakim metody analizy ekonomicznej są w stanie poprawnie opisywać i przewidywać zachowania ludzkie w ramach demografii (dobór partnerski, dzietność, migracje, itd.). Wymiernym efektem kształcenia jest poszerzenie zdobywanej w trakcie studiów matematycznych wiedzy z zakresu optymalizacji o jej praktyczne zastosowanie. Zajęcia łączą formę wykładu i ćwiczeń. Przedmiot przeznaczony jest dla studentów pierwszych lat matematyki. Warunkiem zaliczenia jest aktywność na zajęciach, oddanie prac domowych i zdanie końcowego egzaminu. Szczegółowy wykaz tematów: - Zmiana demograficzna z perspektywy historycznej. Czy ludzie zawsze żyli tak długo i mieli tak mało dzieci jak obecnie w Polsce (a jeśli nie, to dlaczego)? Populacja świata od rewolucji neolitycznej po czasy współczesne. - Wprowadzenie do teorii rodziny Gary’ego Beckera. Czas i produkcja gospodarstwa domowego. Model cyklu życia. - Teoria małżeńskości Gary’ego Beckera. Optymalne sortowanie, małżeństwa ze względu na podobieństwa/różnice względem cech i problem stabilności małżeństw. Dlaczego przeciętnie kobiety wychodzą za starszych od siebie mężczyzn? - Teoria rozwodów Gary’ego Beckera. Rola niepewności i wynikającego z niej niedopasowania partnerów dla ryzyka wystąpienia rozwodu. Cechy zwiększające ryzyko wystąpienia rozwodu. - Teoria dzietności Gary’ego Beckera. Dlaczego wraz ze wzrostem dochodu maleje dzietność? Model ilości-jakości dzieci oraz modele dzietności w ramach cyklu życia. - Polityka rodzinna w Polsce i innych krajach europejskich – porównanie. O tym, czy państwo powinno wspierać funkcjonowanie rodzin oraz o skuteczności różnych instrumentów polityki rodzinnej. - Teorie umieralności. Ewolucja myśli wyjaśniającej przyczynę stopniowego spadku śmiertelności w krajach rozwiniętych od połowy XIX w. - Najnowsze migracje z Polski i do Polski. Najważniejsze trendy w mobilności międzynarodowej Polaków przed i po rozszerzeniu Unii Europejskiej. Najnowszy napływ imigrantów do Polski. - Teorie migracji. Klasyczny model wpływu migracji na kraj wysyłający i przyjmujący. Nowa Ekonomiczna Teoria Migracji. Migracje wykwalifikowanej siły roboczej. - Starzenie się społeczeństwa, jego przyczyny i skutki dla funkcjonowanie gospodarki (pojęcie obciążenia demograficznego). Dlaczego starzenie jest większym problemem dla budżetu państwa niż dla gospodarki? Czy imigracja ludzi młodych może być remedium na starzenie się społeczeństwa? - Teoria przejścia demograficznego. |
Literatura: |
Literatura obowiązkowa: - Okólski M., Fihel A., Demografia. Współczesne zjawiska i teorie, Scholar, Warszawa 2012. - Becker G., Ekonomiczna teoria zachowań ludzkich, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1990. Literatura uzupełniająca: - Becker G., 1977, An economic analysis of marital instability, Journal of Political Economy 85(6), 1141-1187. - Bergstrom T., Bagnoli M., 1993, Courtship as a waiting game, Journal of Political Economy, 101(1), 185-202. - Fogel R., 1993, New findings on secular trends in nutrition and mortality: Some implications for population theory, In: Rosenweig M., Stark, O. (Eds.) Handbook of Population and Family Economics, vol. 1, Part A, 433-481. - Gale D., Shapley L., 1962, College Admissions and the Stability of Marriage, American Mathematical Monthly 69, 9-14. - Stark O., Bloom D., 1985, The New Economics of Labor Migration, The American Economic Review 75(2), 173-178. - Bodvarsson, Ö., Van den Berg, H., The Economics of Immigration. Theory and Policy, Springer 2009. |
Efekty uczenia się: |
Po ukończeniu konwersatorium student: - posiada wiedzę dotyczącą najważniejszych współczesnych procesów ludnościowych (reprodukcji ludności, płodności, umieralności, migracji międzynarodowych) zachodzących na świecie, Europie i Polsce; - rozumie złożoność procesów ludnościowych oraz ich powiązanie ze zjawiskami społecznymi i ekonomicznymi; - wyjaśnia najważniejsze procesy demograficzne we współczesnej Polsce: starzenie się społeczeństwa, następstwo wyżów i niżów demograficznych, najnowszą emigrację z i imigrację do Polski; - zna najważniejsze teorie ludnościowe: maltuzjanizm i neomaltuzjanizm, teorię przejścia demograficznego, teorię drugiego przejścia demograficznego, - posiada podstawową wiedzę na temat demograficznych modeli w ekonomii: koncepcji Beckera dotyczącej płodności, małżeńskości, oraz niestabilności małżeństwa, a także koncepcji Starka dotyczącej migracji; - potrafi zastosować podstawowe techniki optymalizacji do rozwiązania praktycznych problemów z zakresu demografii (optymalny dobór partnerski w populacjach o małej liczebności, wybór optymalnego momentu urodzenia pierwszego dziecka i odstępów między kolejnymi urodzeniami, wybór między ilością i jakością dzieci, itd.); - zna czynniki (charakterystyki osób) zwiększające szanse doświadczenia danego zdarzenia z zakresu demografii (zawarcia małżeństwa, rozpadu małżeństwa, urodzenia dziecka, migracji), oraz potrafi wyjaśnić na gruncie teorii ekonomii zależność przyczynowo-skutkową między danym czynnikiem a prawdopodobieństwem wystąpienia zdarzenia. KW03, KW01, KW02, KU01, KK01, KK02, KK03 |
Metody i kryteria oceniania: |
Przedmiot kończy się pisemnym egzaminem sprawdzającym znajomość głównych nurtów teoretycznych współczesnej demografii, wybranych zjawisk i procesów ludnościowych na świecie i w Polsce, oraz metod analizy ekonomicznej stosowanych w celu wyjaśnienia współczesnych zjawisk ludnościowych. Forma egzaminu pisemnego: 5 pytań otwartych z których student odpowiada na wybrane 3. Ocena końcowa z przedmiotu jest wystawiana na podstawie wyniku egzaminu. Możliwe jest otrzymanie dodatkowych punktów za aktywność na zajęciach, jednak na poziomie nie większym niż 10% możliwych do uzyskania punktów z egzaminu. Student ma do wykorzystania 2 nieobecności na 30 godz. zajęć. Wyższa, nieusprawiedliwiona absencja skutkuje oceną niedostateczną. |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski, Wydział Fizyki.