Uniwersytet Warszawski, Wydział Fizyki - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Władza i przemoc – kontekst filozoficzno-kulturowy

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 2300-FWK-WiP-OG
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Władza i przemoc – kontekst filozoficzno-kulturowy
Jednostka: Wydział Pedagogiczny
Grupy: Przedmioty ogólnouniwersyteckie na Uniwersytecie Warszawskim
Przedmioty ogólnouniwersyteckie społeczne
Przedmioty ogólnouniweryteckie Wydziału Pedagogicznego
Punkty ECTS i inne: 3.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

ogólnouniwersyteckie

Założenia (opisowo):

.

Skrócony opis:

Wykład obejmuje wybrane wątki ze współczesnej kultury europejskiej, w szczególności literackiej i filozoficznej, podejmujące problematykę przemocy i władzy. Zarówno wybór zagadnień, jak i literatury przeprowadzony został zgodnie z kryterium współczesnego oddziaływania: na poziomie pojęć, metafor, jak i całych paradygmatów teoretycznych. Inaczej mówiąc: tematem zajęć są idee, które wciąż „pracują” we współczesnej świadomości (a niekiedy i zbiorowej podświadomości): nie tylko na poziomie stricte filozoficznym, ale i w szerszym, kulturowo-cywilizacyjnym kontekście.

Pełny opis:

Zajęcia będą miały formę wykładu, jednakże będzie ona uzupełniona o elementy rozmowy i wspólnej interpretacji wybranych tekstów. Będą się koncentrowały wokół problematyki władzy i przemocy w dzisiejszej świadomości kulturowej, łącząc ze sobą wątki filozoficzne z historycznymi i literackimi. Wykład będzie odnosił problem władzy i przemocy do następujących, nakładających się na siebie obszarów: mit, ciało, polityka, metafora, obraz. Jednocześnie wykorzystane zostaną koncepcje odwołujące się do wspólnych problemów i kategorii, a zarazem odnoszące się do siebie nawzajem, co tworzy wewnętrzną logikę i zapewnia ciągłość poruszanej problematyki.

Zagadnienia:

1. Iliada jako poemat siły (Simone Weil)

2. Odyseusz i przemoc oświecenia (Theodor W. Adorno + odpowiedź Hansa Blumenberga)

3. Hiob i przypadek Ani H. (René Girard – Zbigniew Mikołejko)

4. Po co nam wrogowie, czyli jak ogłosić stan wyjątkowy (Carl Schmitt)

5. Przemoc prawa, czyli jak odwołać stan wyjątkowy (Walter Benjamin)

6. Władza i ciało (Michel Foucault)

7. Władza i życie (Michel Foucault)

8. Antropologia totalitaryzmu (Hannah Arendt)

9. Święty człowiek, brat suwerena (Giorgio Agamben)

10. Władza fantazmatu i siła realnego: o polskiej tożsamości narodowej (Andrzej Leder i Jan Sowa)

Literatura:

Lista źródeł do zajęć składa się z dwóch części: pierwsza jest obowiązkowa dla wszystkich studentów, druga przeznaczona dla osób chętnych i szczególnie zainteresowanych.

Literatura obowiązkowa

1. Simone Weil, Iliada, czyli poemat siły.

2. Michel Foucault, Trzeba bronić społeczeństwa, Wykład z 17 marca 1976 roku; Streszczenie wykładów.

3. Michel Foucault, Narodziny biopolityki, Wykład z 31 stycznia 1979.

3. Hannah Arendt, Korzenie totalitaryzmu, t. II, roz. 12 i 13.

4. Giorgio Agamben, Homo sacer. Suwerenna władza i nagie życie, roz. Obóz jako polityczny paradygmat nowoczesności.

Pełna literatura do wykładu (nadobowiązkowa)

1. Simone Weil, Iliada jako poemat siły.

2. Theodor W. Adorno, Max Horkheimer, Dialektyka oświecenia.

3. René Girard, Job, the Victim of his People.

4. Zbigniew Mikołejko, W świecie wszechmogącym;

5. Carl Schmitt, Teologia polityczna.

6. Walter Benjamin, Przyczynek do krytyki przemocy.

7. Michel Foucault, Nadzorować i karać.

8. Michel Foucault, Trzeba bronić społeczeństwa.

9. Michel Foucault, Narodziny biopolityki.

10. Hannah Arendt, Korzenie totalitaryzmu.

11. Giorgio Agamben, Homo sacer. Suwerenna władza i nagie życie.

12. Andrzej Leder, Prześniona rewolucja.

13. Jan Sowa, Fantomowe ciało króla.

Efekty uczenia się:

Student:

- potrafi odtworzyć argumentację omawianych autorów a także kulturowy i historyczny kontekst powstania ich koncepcji;

- zna znaczenie podstawowych pojęć związanych z problemami władzy i przemocy, omawianych w trakcie zajęć;

- potrafi wskazać znaczenie filozoficzno-kulturowych analiz zjawiska przemocy dla rozumienia jej różnych aspektów we współczesnym świecie;

- potrafi opisać znaczenie niektórych idei literackich i filozoficznych dla współczesnej kultury, a także ich oddziaływanie na świadomość współczesnego człowieka;

Metody i kryteria oceniania:

Do uzyskania zaliczenia wymagane jest

- obecność na zajęciach (tj. nieprzekroczenie liczby dwóch nieobecności w semestrze)

- aktywność podczas omawiania lektur obowiązkowych

- napisanie krótkiej pracy zaliczeniowej o tematyce związanej z zagadnieniami wykładu (ok. 1500-2000 słów)

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)

Okres: 2023-10-01 - 2024-01-28
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład konwersatoryjny, 30 godzin, 20 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Paulina Sosnowska
Prowadzący grup: Paulina Sosnowska
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Wykład konwersatoryjny - Zaliczenie na ocenę
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski, Wydział Fizyki.
ul. Pasteura 5, 02-093 Warszawa tel: +48 22 5532 000 https://www.fuw.edu.pl/ kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)