Filmowe gatunki i cykle

ogólnouniwersyteckie

Zajęcia poświęcone są problematyce gatunków i cykli filmowych w badaniach nad kinem. Przegląd teoretycznych i krytycznych teorii dotyczących kina gatunków będzie stanowił punkt wyjścia do analizy poszczególnych formuł gatunkowych (z uwzględnieniem diachronii i synchronii rozwojowej). Nacisk położony zostanie na amerykańskie kino głównego nurtu.

Gatunki filmowe są postrzegane jako istotny element kina amerykańskiego. Wraz z systemem gwiazd i „stylem zerowym” stanowiły filary klasycznego Hollywood. Wykorzystywanie znanych wątków, motywów, postaci i lokacji pozwalało zminimalizować koszty produkcji w nastawionym na zysk amerykańskim przemyśle filmowym. Dawało jednocześnie możliwość komunikowania się z publicznością. Traktując gatunek jako swego rodzaju markę, widzowie mogli wybrać produkt, który im najbardziej odpowiadał. Analiza tekstualna oraz podejście pragmatyczne pozwalają dostrzec i sproblematyzować te kwestie. Jednocześnie w refleksji nad gatunkami filmowymi istotne jest podejście rytualno-ideologiczne, które pozwala wydobyć hegemoniczny oraz pedagogiczny potencjał kina gatunków.

Celem zajęć jest przybliżenie kategorii gatunków i cykli filmowych oraz sposobów ich problematyzacji w badaniach nad kinem. Refleksja teoretyczna będzie traktowana jako punkt wyjścia do zapoznania studentów_tek z wybranymi gatunkami filmowymi (western, film gangsterski, film noir, kino policyjne, science fiction, melodramat, komedia romantyczna i inne). Poruszone zostaną również kwestie zmian w kinie gatunków w okresie postklasycznym zarówno w kontekście kina amerykańskiego, jak i transnarodowego. Jak chociażby łączenie, mieszanie i hybrydyzacja gatunków, stosowanie konwencji gatunkowych w kinie niezależnym i artystycznym, rozróżnienie: gatunki—cykle, zjawisko medium concept cinema oraz gatunki transnarodowe.

TREŚĆ ZAJĘĆ:

Wprowadzenie do badań nad gatunkami i cyklami filmowymi (zajęcia w oparciu o dyskusję po przeczytaniu tekstów)

Western

Kino gangsterskie

Film noir

Melodramat

Komedia romantyczna

Kino policyjne

Science fiction

Horror

Przemiany w kinie gatunków w okresie poklasycznym

(poniższe pozycje literaturowe stanowią bazę. Do poszczególnych zajęć wskazana zostanie literatura)

• Altman Charles F., W stronę teorii gatunku filmowego, przeł. Alicja Helman, „Kino” 1987 nr 6, s. 18–22.

• Altman Rick, Gatunki filmowe, przeł. Magdalena Zawadzka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2012.

• Grant Barry Keith (red.), Film Genre Reader IV, University of Texas Press, Austin 2012.

• Helman Alicja (red.), Kino gatunków, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego, CMLXXI, Prace Historycznoliterackie, zeszyt 75.

• Klein Amanda Ann, American Film Cycles: Reframing Genres, Screening Social Problems & Defining Subcultures, University of Texas Press, Austin 2012.

• Klein Amanda Ann, R. Barton Palmer (red.), Cycles, Sequels, Spin-offs, Remakes, and Reboots: Multiplicities in Film & Television, University of Texas Press, Austin 2016.

• Loska Krzysztof (red.), Kino gatunków wczoraj i dziś, Rabid, Kraków 1998.

• Loska Krzysztof (red.), Wokół kina gatunków, Wydawnictwo Rabid, Kraków 2001.

• Neale Steve, Genre and Hollywood, Routledge, London & New York 2009 (1999).

WIEDZA student_ka:

• posiada ogólną wiedzę na temat filmowych gatunków i cykli,

• zna podstawową terminologię dotyczącą kina gatunków,

• posiada wiedzę na temat sposobów ich problematyzowania w filmoznawstwie.

UMIEJĘTNOŚCI student_ka:

• Potrafi na podstawowym poziomie rozpoznać i opisać wybrane gatunki i cykle filmowe,

• Potrafi wskazać i zanalizować teksty filmowe w kontekście gatunkowym,

• Posiada umiejętność umieszczenia gatunków filmowych i poszczególnych produkcji w szerszym kontekście społeczno-kulturowym.

KOMPETENCJE SPOŁECZNE student_ka:

• Rozumie edukacyjny wymiar refleksyjnego uczestnictwa w kulturze filmowej,

• Rozumie znaczenie kina (również gatunkowego) w pejzażu kultury współczesnej,

• Czynnie i świadomie uczestniczy w życiu kulturalnym.

(1)obecność na wszystkich zajęciach (dopuszczalne są dwie nieobecności); (2) aktywne uczestnictwo w zajęciach (merytoryczny udział w dyskusjach); (3) przygotowanie 20-minutowej prezentacji na wybrane zajęcia, która będzie stanowiła punkt wyjścia do dyskusji (indywidualnie lub w grupie, zależnie od liczby uczestników_czek zajęć).

W ramach przygotowania do zajęć studenci_ki będą proszone o obejrzenie przynajmniej jednego filmu na każde spotkanie.