Uniwersytet Warszawski, Wydział Fizyki - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Datowanie izotopowe

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 1200-1CHJDATIW6
Kod Erasmus / ISCED: 13.3 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0531) Chemia Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Datowanie izotopowe
Jednostka: Wydział Chemii
Grupy: Przedmioty do wyboru dla studentów 6-go semestru (S1-PRK-CHJR)
Punkty ECTS i inne: 1.50 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

fakultatywne

Założenia (opisowo):

Zakłada się, że student posiada podstawową wiedzę z:


- fizyki;


- chemii ogólnej;


- chemii i fizyki jądrowej, w szczególności rozpady promieniotwórcze, prawa rozpadów promieniotwórczych, budowa jądra atomowego; oddziaływanie promieniowania jonizującego z materią, detekcja promieniowania;


- chemii fizycznej;


- chemii analitycznej.

Tryb prowadzenia:

w sali

Skrócony opis:

Na wykładzie zostaną przedstawione zagadnienia związane z podstawami oraz zastosowaniem technik izotopowych w określaniu wieku/datowaniu. Omówione zostaną metody datowania wykorzystujące różne izotopy promieniotwórcze i trwałe. Przedstawione zostaną wady i zalety tych metod.

Pełny opis:

Podstawowe metody datowania, metody bezwzględne i względne

Metody datowania nie wykorzystujące radioizotopów (krótkie wprowadzenie): dendrochronologia, lichenometria, magnetostratygrafia, metody oparte na luminescencji, pomiar szybkości diagenezy, pomiar szybkości hydratacji obsydianu, metody chemiczne oznaczania "wieku" wody, biostratygrafia, warwochronologia

Metody datowania izotopowego:

- radiowęglowa (C14)

- metody datowania "wieku" wody: trytowa, trytowo-helowa, chlorowa, jodowa, radonowa, helowa (alfa), wykorzystanie gazów szlachetnych Ar i Kr

- metody datowania skał, minerałów, gleby: strontowo-rubidowa, potasowo-argonowa, potasowo-wapniowa, uranowo-ołowiowa, samarowo-neodymowa, lutetowo-hafnowa, renowo-osmowa, metoda "początkowego ołowiu", metoda rozszczepienia uranu, metoda nierównowagi promieniotwórczej, metoda U/Th-He, cezowa

- wykorzystanie izotopów trwałych

- datowanie wystawienia na powierzchnię

Dla każdej z technik omówione zostaną pochodzenie oznaczanych izotopów, ich obieg w przyrodzie, czynniki mające wpływ na ich występowanie, wpływ działalności człowieka, wykorzystywane metody pomiarowe, metodologia obliczeń, możliwe źródła błędów, metody weryfikacji wyników, wady i zalety. Porównanie różnych metod datowania izotopowego.

Termin wykładu jest do ustalenia

Literatura:

A. Vértes, S. Nagy, Z. Klencsár, R.G. Lovas, F. Rösch, Handbook of Nuclear Chemistry, Springer, 2011

W. Szymański, Chemia Jądrowa, PWN, Warszawa, 1991

A. Czerwiński, Energia Jądrowa i Promieniotwórczość, Oficyna Edukacyjna K. Pazdro, Warszawa, 2005

J. Sobkowski, M. Jelińska-Kazimierczuk, Chemia Jądrowa, Adamantan, Warszawa, 2006

V.I. Ferronsky, V.A. Polyakov, Isotopes of the Earth's Hydrosphere, Springer, 2012

R.E.Taylor, M.J. Aitken, Chronometric Dating in Archaeology, Springer, 1997

M.A. Geyh, H. Schleicher, Absolute Age Determination, Springer, 1990

R. Bowen, Isotopes in the Earth Sciences, Chapman&Hall, 1994

P.G. Cook, A.L. Herczeg, Environmental Tracers in Subsurface Hydrology, Springer, 2000

A. Vertes, S. Nagy, K. Süvegh, Nuclear Methods in Mineralogy and Geology, Springer, 1998

H.G. Attendorn, R. Bowen, Radioactive and Stable Isotope Geology, Chapman and Hall, 1997

M. Baskaran, Handbook of Environmental Isotope Geochemistry,,Springer, 2012

J. Beer, K. McCracken, R. von Steiger, Cosmogenic Radionuclides. Theory and Applications in the Terrestrial and Space Environments, Springer, 2012

R. Tykva, D. Berg, Environmental Pollution and Radiochronology, Kluwer, 2004

Efekty uczenia się:

Znajomość podstaw technik datowania izotopowego, w tym:

- co i wjaki sposób może być datowane;

- metody stosowane do datowania danego rodzaju materiałów;

- pochodzenie i obieg badanych izotopów w przyrodzie;

- stosowane metody i techniki pomiarowe;

- źródła błędów.

Metody i kryteria oceniania:

Ocena

Praktyki zawodowe:

nie dotyczy

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2023/24" (zakończony)

Okres: 2024-02-19 - 2024-06-16
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Michał Grdeń
Prowadzący grup: Michał Grdeń
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Egzamin

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2024/25" (jeszcze nie rozpoczęty)

Okres: 2025-02-17 - 2025-06-08
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Michał Grdeń
Prowadzący grup: Michał Grdeń
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Egzamin
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski, Wydział Fizyki.
ul. Pasteura 5, 02-093 Warszawa tel: +48 22 5532 000 https://www.fuw.edu.pl/ kontakt deklaracja dostępności mapa serwisu USOSweb 7.1.0.0-7 (2024-10-21)