Uniwersytet Warszawski, Wydział Fizyki - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Językoznawstwo ogólne

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 3020-13B2JO
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Językoznawstwo ogólne
Jednostka: Katedra Językoznawstwa Ogólnego, Migowego i Bałtystyki
Grupy: Przedmioty obowiązkowe dla II roku filologii polskiej - niestacjonarne (zaoczne) 2-go stopnia
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe

Tryb prowadzenia:

w sali

Skrócony opis:

Podczas wykładu są omawiane są wybrane zagadnienia typologii języków: typologia fonologiczna, typologia morfologiczna (wyrazowość, części mowy, kategorie gramatyczne i ich wartości), typologia składniowa (wybrane konstrukcje składniowe, szyk wybranych elementów składniowych, korelacje szyku) oraz typologia leksykalna (wybrane pola semantyczne, m. in. nazwy pokrewieństwa, barwy, części ciała, wymiary, czasowniki ruchu)

Pełny opis:

Podczas wykładu są omawiane są wybrane zagadnienia typologii języków: typologia fonologiczna, typologia morfologiczna (wyrazowość, części mowy, kategorie gramatyczne i ich wartości, typologia składniowa (wybrane konstrukcje składniowe, szyk wybranych elementów składniowych, korelacje szyku) oraz typologia leksykalna (wybrane pola semantyczne, m. in. nazwy pokrewieństwa, barwy, części ciała, wymiary, czasowniki ruchu)

Szczegółowe zagadnienia obejmują:

1. Pojęcie uniwersaliów językowych (uniwersalia aprioryczne i empiryczne).

2. Cele i ograniczenia badań typologicznych (typy strukturalne języków, zjawiska częste i zjawiska rzadkie; problem doboru próbki; problem wiarygodności danych)

3. Typologia fonologiczna:

- systemy samogłosek; systemy spółgłosek; języki samogłoskowe i spółgłoskowe

- skala sonorności i budowa sylaby

- akcent i ton

4. Typologia morfologiczna

- uniwersalne kryteria wyrazu

- języki analityczne i syntetyczne; fuzyjne i aglutynacyjne; języki inkorporujące

- (nie)uniwersalność części mowy

- nominalne kategorie gramatyczne (liczba, rodzaj/klasa, przypadek)

- werbalne kategorie gramatyczne (czas, tryb, ewidencjalność)

5. Typologia składniowa

- języki konfiguracyjne i niekonfiguracyjne

- szyk członów składniowych i korelacja szyku

- typologia zdań względnych

6. Typologia leksykalna

- pojęcie pola semantycznego

- uniwersalność i relatywizm w semantyce leksykalnej

- typologia nazw barw

- typologia nazw pokrewieństwa

- typologia nazw części ciała

- typologia nazw wymiarów

- typologia czasowników ruchu i konstrukcji z takimi czasownikami.

Literatura:

Tadeusz Milewski, Językoznawstwo, (dział: Językoznawstwo typologiczne)

2. Renata Grzegorczykowa, Wstęp do językoznawstwa (rozdział: Elementy językoznawstwa typologicznego)

3. Adam Weinsberg, Językoznawstwo ogólne (rozdział: Typologia języków)

4. Joseph Greenberg, Rola typologii w rozwoju nauki o języku (w: H. Kurkowska, A. Weinsberg (red.) Językoznawstwo strukturalne, str. 229-242

5. Witold Maciejewski, O przestrzeni w języku. Studium typologiczne z językiem polskim w centrum.

Efekty uczenia się:

Po zakończeniu zajęć student

- ma świadomość różnorodności języków

- zna podstawowe typy strukturalne języków

- potrafi analizować zjawiska gramatyczne w nieznanych sobie językach na podstawie glos strukturalnych.

- potrafi stawiać hipotezy na temat budowy gramatycznej nieznanych form i weryfikować je

Metody i kryteria oceniania:

Pisemny egzamin testowy (test wielokrotnego wyboru i ewentualnie zadania lingwistyczne)

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski, Wydział Fizyki.
ul. Pasteura 5, 02-093 Warszawa tel: +48 22 5532 000 https://www.fuw.edu.pl/ kontakt deklaracja dostępności mapa serwisu USOSweb 7.1.1.0-9 (2025-04-18)