Czytelnia prasy (1859-1918)

obowiązkowe

Ukończone studia w zakresie filologii polskiej na poziomie licencjackim.

w sali

Konwersatorium skierowane jest do osób zainteresowanych związkami między rozwojem prasy a przemianami polskiego piśmiennictwa w drugiej połowie XIX wieku oraz wieloaspektowym spojrzeniem na kulturę dziewiętnastowieczną jako początek wielu ważnych współcześnie zjawisk literackich i komunikacyjnych. Zajęcia będą skłaniać do zadawania pytań o odmienność sytuacji odbioru tekstów opublikowanych w ówczesnej książce lub prasie.

Konwersatorium skierowane jest do osób zainteresowanych związkami między rozwojem prasy a przemianami polskiego piśmiennictwa w drugiej połowie XIX wieku oraz wieloaspektowym spojrzeniem na kulturę dziewiętnastowieczną jako początek wielu ważnych współcześnie zjawisk literackich i komunikacyjnych. Zajęcia będą skłaniać do zadawania pytań o odmienność sytuacji odbioru tekstów opublikowanych w ówczesnej książce lub prasie.

Ramy czasowe wskazane w tytule zajęć to rok 1859, w którym zaczęło się ukazywać jedno z najpoczytniejszych i najdłużej wychodzących pism ilustrowanych drugiej połowy XIX i początku wieku XX, „Tygodnik Ilustrowany”, oraz 1918 – symbolicznie oznaczający koniec długiego trwania polskiej dziewiętnastowieczności. W tym zakresie chronologicznym mieści imponujący rozwój prasy o rozmaitym profilu. Podczas zajęć poznamy wybrane tytuły prasowe i najważniejsze problemy związane z udostępnianiem tekstów literackich, publicystycznych i artystycznych za pomocą tego medium, a także rozmaite strategie redaktorskie i możliwości ich badania. Przede wszystkim zaś będziemy regularnie czytać dziewiętnastowieczną prasę, doskonale dziś dostępną w formie elektronicznej, a imponującą wielością tematów, tekstów czy praktyk wydawniczych.

Literatura

Szczegóły związane z przygotowaniem na poszczególne zajęcia zostaną ustalone wspólnie z osobami w nich uczestniczącymi.

G. Bąbiak, Metropolia i zaścianek. W kręgu „Chimery” Zenona Przesmyckiego, Warszawa 2002;

T. Budrewicz, Pytam, więc jestem… (jaki?). Odpowiedzi redakcji w „Przeglądzie Tygodniowym”, w: Pozytywiści warszawscy. „Przegląd Tygodniowy” 1866–1876, seria II: Świat, Europa, Polska, red. nauk. i wstęp A. Janicka, Białystok 2020;

D. Domarańczyk-Cieślak, Regionalista z pasją dalekich podróży, czyli Filip Sulimierski i jego „Wędrowiec”, „Acta Universitatis Lodziensic. Folia Litteraria Polonica” 2015, nr 3;

J. Franke, Polska prasa kobieca w latach 1820–1918. W kręgu ofiary i poświęcenia, Warszawa 1999, wybrane fragmenty;

E. Ihnatowicz, Koncepcja prasy w „Tygodniku Ilustrowanym” za redakcji Ludwika Jenikego (1859–1886), „Rocznik Towarzystwa Literackiego im. A. Mickiewicza” 1982–1983, R. XVII/XVIII.

M. Kabata, Warszawska batalia o „nową sztukę” („Wędrowiec” 1884–1887), Warszawa 1978;

Z. Kmiecik i inni, Prasa polska w latach 1864–1918, Warszawa 1976, wybrane fragmenty;

M. Kot, Satyra jako remedium na porozbiorową rzeczywistość dawnej Galicji na przykładzie „Szczutka” i „Chochlika”, „Rocznik Przemyski” 2013, t. 49, z. 3;

G. Markiewicz, Adam Wiślicki i Aleksander Świętochowski – dwie narracje pozytywistów warszawskich, w: Pozytywiści warszawscy. „Przegląd Tygodniowy” 1866–1876, seria II: Świat, Europa, Polska, red. nauk. i wstęp A. Janicka, Białystok 2020;

A. Paja, 1884. Rok z biografii lekturowej czytelniczek „Bluszczu”, „Świtu” oraz „Tygodnika Mód i Powieści”, „Bibliotekarz Podlaski” 2014, nr 1;

P. Pietrzak, Powieść w świecie prasy. Prus i inni, Warszawa 2017, wybrane fragmenty;

„Przegląd Tygodniowy” 1866–1876. Teksty, analizy, komentarze, red. naukowa A. Janicka, współpr.. A. Kowalczykowa, Ł. Zabielski, t. 1–4, Białystok 2019 i n., wybrane fragmenty;

K. Stępnik, Henryk Sienkiewicz. Studia z mikrobiografiki prasowej, Lublin 2016, wybrane fragmenty;

A. Szczepańska, „Chimera”. Tekstowa kolekcja Zenona Przesmyckiego, Gdańsk 2008, wybrane fragmenty;

M. Zawialska, „Świt” Marii Konopnickiej. Zarys monograficzny tygodnika dla kobiet, Wrocław 1978, wybrane fragmenty;

Kryteria oceniania:

- aktywne uczestnictwo w zajęciach

- przygotowanie pracy zaliczeniowej, której forma zostanie ustalona wspólnie z osobami uczestniczącymi w zajęciach

Metody:

-stała kontrola zaangażowania intelektualnego

- ocena końcowa - praca zaliczeniowa