Wokół modernizmu przełomu XIX i XX wieku

seminaria licencjackie

Student powinien orientować się w zakresie historii literatury polskiej do roku 1864 oraz posiadać wiedzę z zakresu poetyki. Osiągnięcie efektów uczenia wspomoże uczestnictwo w zajęciach z historii literatury polskiej po 1864 roku lub zajęciach z literatury i kultury po 1864 roku.

w sali

Seminarium służy poszerzeniu wiedzy z zakresu literatury i kultury przełomu XIX i XX wieku, ze szczególnym uwzględnieniem problematyki polskiego i europejskiego modernizmu.

Seminarium służy poszerzeniu wiedzy z zakresu literatury i kultury drugiej połowy XIX i początku XX wieku oraz doskonaleniu sprawności interpretacyjnej. Dyskusje nad tekstami literackimi, a także tekstami z dziedziny historii literatury, filozofii, sztuki oraz idei, mają za zadanie przybliżyć uczestnikom zajęć problematykę modernizmu - zjawiska, które w dużej mierze ukształtowało obraz literatury i kultury przełomu XIX i XX wieku. W trakcie seminarium studenci zaznajamiają się z rozmaitymi ujęciami problematyki modernizmu, a także takich zjawisk kulturowych, jak np. dandyzm, flaneryzm, dekadentyzm, nihilizm, estetyzm, melancholia, które sytuują się w obrębie myśli modernistycznej. Seminarium przygotowuje również do napisania pracy licencjackiej i egzaminu licencjackiego.

Uczestnictwo w seminarium – 60 godzin,

Wybrana literatura:

- K. Wyka, „Modernizm polski”, Kraków 1959.

- „Odkrywanie modernizmu. Przekłady i komentarze”, red. R. Nycz, Kraków 1998.

- R. Nycz, „Język modernizmu. Prolegomena historycznoliterackie”, Wrocław 1997.

- W. Bolecki, „Modernizm w literaturze polskiej XX wieku”, „Teksty drugie” nr. 4, 2002.

- A. Z. Makowiecki, „Wokół modernizmu: szkice”, Warszawa 1985.

- A. Mencwel, „Trzy modernizmy”, w: idem, „Wyobraźnia antropologiczna”, Warszawa 2006.

„Modernizm: spotkania”, pod red. E. Paczoskiej i L. Magnone, Warszawa 2008.

- M. Berman, „<Wszystko, co stałe rozpływa się w powietrzu>. Rzecz o doświadczeniu nowoczesności”, Kraków 2006.

M. Eksteins, „Święto wiosny. Wielka wojna i narodziny nowego wieku”, Warszawa 1996.

- A. Bielik-Robson, „Inna nowoczesność. Pytania o współczesną formułę duchowości”, Kraków 2000.

- „Modernistyczne źródła nowoczesności”, red. M. Dąbrowski, A.Z. Makowiecki, Warszawa 2003.

- A. Skrendo, „Poezja modernizmu”, Kraków 2005.

- Ch. Baudelaire, „Malarz życia nowoczesnego”, w: idem, „Rozmaitości estetyczne”, Gdańsk 2000.

- R. Zimand, „<Dekadentyzm> warszawski”, Warszawa 1964.

- M. Dąbrowski, „Dekadentyzm współczesny. Główne idee, motywy i postawy modernistyczne w polskiej i niemieckojęzycznej literaturze XX wieku”, Izabelin 1996.

- T. Walas, „Ku otchłani (dekadentyzm w literaturze polskiej 1890-1905)”, Kraków 1986.

- R. Okulicz-Kozaryn, „Mała historia dandyzmu”, Poznań 1995.

M. Podraza-Kwiatkowska, Somnambulicy, dekadenci, herosi”, Kraków 1985.

- A. Baranowska, „Kraj modernistycznego cierpienia”, Warszawa 1981.

- J. Jedlicki, "Świat zwyrodniały. Lęki i wyroki krytyków nowoczesności", Warszawa 2000.

- G. Steiner, „W zamku Sinobrodego. Kilka uwag w kwestii przedefiniowania kultury”, Gdańsk 1993.

- C. Wilson, “Outsider”, Kraków 1959.

Podana powyżej lista będzie rozszerzona o wybrane wspólnie ze studentami dzieła z literatury polskiej i europejskiej (np. Flauberta, Huysmansa, Dostojewskiego, Manna, Baudelaire’a, Hessego, Hamsuna, Nietzschego, Barnesa, Przybyszewskiego, Wyspiańskiego, Żuławskiego, Nałkowskiej, Leśmiana, Micińskiego, Lemańskiego, Licińskiego itd.), a także – jeśli zajdzie potrzeba – o inne teksty historyków literatury, idei i filozofii.

Po ukończeniu seminarium student:

1) wiedza:

- zna i rozumie problematykę modernizmu polskiego i europejskiego, a także takich zjawisk kulturowych, jak np. dandyzm, flaneryzm, dekadentyzm, nihilizm, estetyzm, melancholia, utopia i antyutopia, które sytuują się w obrębie myśli modernistycznej;

- zna i rozumie miejsce modernizmu w całości dziewiętnastowiecznej formacji kulturowej;

- zna i rozumie znaczenie i specyfikę badań nad literaturą i kulturą przełomu XIX i XX wieku;

- zna i rozumie etyczny wymiar badań naukowych oraz znaczenie refleksji humanistycznej dla kształtowania się więzi społecznych.

2) umiejętności:

- potrafi porównywać i krytycznie oceniać różne koncepcje teoretyczne i metodologiczne dotyczące zwłaszcza problematyki modernizmu i jej pokrewnych;

- potrafi rozróżniać oraz analizować zjawiska kulturowe i literackie charakterystyczne dla przełomu XIX i XX wieku w stopniu umożliwiającym mu podjęcie tej i problematyki na studiach II stopnia;

- potrafi konstruować dłuższą wypowiedź ustną w formie głosu w dyskusji oraz indywidualnej prezentacji;

- potrafi weryfikować poprawność własnych wypowiedzi poświęconych zagadnieniom historycznoliterackim, a także prezentacji uczestników seminarium;

- po skończonym cyklu seminaryjnym potrafi ocenić poziom swej wiedzy.

2) kompetencje społeczne:

- jest gotów do samodzielnego gromadzenia i wykorzystywania we własnych projektach badawczych informacji naukową z zakresu historii literatury i kultury II połowy XIX i początku XX wieku;

- jest gotów do profesjonalnej dyskusji na temat historii literatury polskiej 2 poł. XIX wieku;

- jest gotów do zaangażowanego uczestnictwa w życiu naukowym i kulturalnym.

Kryteria i metody oceniania:

- ocena ciągła (ocena bieżącego przygotowania do zajęć, ocena ciągła umiejętności studenta, ocena merytorycznego wkładu w dyskusję, analiza przypadku, rozwiązywanie zadań problemowych, ocena pracy w grupie, ocena czytania ze zrozumieniem tekstów naukowych, ocena umiejętności argumentacji),

- ocena umiejętności przygotowania pracy dyplomowej.

Praca licencjacka sprawdza efekty kształcenia w zakresie wiedzy i umiejętności:

• orientacji w dziedzinie, której dotyczy praca;

• poprawnego posługiwania się terminologią właściwą dla wybranego obszaru badań;

• formułowania rozwiniętej, spójnej, logicznej, poprawnej językowo wypowiedzi pisemnej;

• zbierania materiałów badawczych potrzebnych do pracy, rozpoznawania stanu badań nad podjętym zagadnieniem;

• samodzielnego selekcjonowania i analizowania zebranego materiału;

• sporządzania przypisów i bibliografii.

Egzamin licencjacki – trzy pytania zadane przez komisję, w tym co najmniej jedno związane z problematyką pracy, a pozostałe związane z problematyką seminarium licencjackiego określoną w sylabusie.