Mechanizmy psychopatologii

Przedstawione zostaną najważniejsze teorie wyjaśniające mechanizmy zaburzeń psychicznych, takie jak: teorie relacji z obiektem, analiza transakcyjna, podejścia humanistyczno-egzystencjalne, bioenergetyka, podejście behawioralne, podejście poznawcze, podejścia systemowe i inne. Każda koncepcja zostanie omówiona ze względu na podstawowe założenia dotyczące: (1) normalnego przebiegu rozwoju i funkcjonowania psychiki, (2) zdrowia i zaburzenia psychicznego, (3) czynników zakłócających rozwój i przebiegu nieprawidłowego rozwoju psychicznego, (4) mechanizmów zmiany psychiki stanowiących punkt wyjścia do oddziaływań psychoterapeutycznych.

WPROWADZENIE

Jakubczyk, A. Niektóre zagadnienia współczesnej psychiatrii w ujęciu krytycznym T. S. Szasza. W: L. Wołoszynowa (red.), Materiały do nauczania psychologii. Seria 4. Tom 5. Warszawa: PWN (s. 305-315).

Carson, R. C., Butcher, J. N., Mineka, S. (2003). Psychologia zaburzeń. Tom 1. Gdańsk: GWP (rozdział 2: s. 75-111).

PSYCHOANALIZA – SIGMUND FREUD

Drozdowski, P., Kokoszka, A. (1993). Podstawowe pojęcia psychoanalizy. W: A. Kokoszka, P. Drozdowski (red.), Wprowadzenie do psychoterapii. Kraków: Akademia Medyczna im. Mikołaja Kopernika w Krakowie (s. 59-76).

Kokoszka, A. (1993). Podstawowe pojęcia psychoanalitycznej psychoterapii. W: A. Kokoszka, P. Drozdowski (red.), Wprowadzenie do psychoterapii. Kraków: Akademia Medyczna im. Mikołaja Kopernika w Krakowie (s. 77-85).

PSYCHOLOGIA SELF - HEINZ KOHUT

Gościniak, J. (2002). Rozwój i patologia self w koncepcji Heinza Kohuta. W: L. Cierpiałkowska, J. Gościniak (red.), Współczesna psychoanaliza: teorie relacji z obiektem. Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora (s. 13-39).

Moore, B. E., Fine, B. D. (1996). Słownik Psychoanalizy. Warszawa: Jacek Santorski & Co (s. 247-257).

ANALIZA TRANSAKCYJNA – ERIC BERNE

Harris, T. A (1987). W zgodzie z sobą i tobą. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX (rozdziały: 2-7).

TERAPIA SKONCENTROWANA NA OSOBIE – CARL ROGERS

Rogers, C. (1984). Teoria terapii osobowości i relacji interpersonalnych rozwinięta w oparciu o podejście skoncentrowane na kliencie. Nowiny Psychologiczne, 2-3, 1-85.

TERAPIA GESTALT – FRITZ PERLS

Sills, C., Fish, S., Lapworth, P. (1999). Pomoc psychologiczna w ujęciu Gestalt. Warszawa: Instytut Psychologii Zdrowia PTP.

BIOENERGETYKA – ALEXANDER LOWEN

Lowen, A. (1991). Duchowość ciała. Warszawa: Jacek Santorski & Co (rozdziały 2-5).

RONALD LAING

Laing, R. D. (2004). Podzielone Ja. Poznań: Rebis (część 3: s. 177-267).

LOGOTERAPIA – VIKTOR FRANKL

Corey, G. (2005). Teoria i praktyka poradnictwa i psychoterapii. Poznań: Zysk i S-ka (rozdział 6: Terapia egzystencjalna: s. 196-230).

TERAPIA BEHAWIORALNA

Prochaska, J.O., Norcross, J.C. (2006). Systemy psychoterapeutyczne. Analiza transteoretyczna. Warszawa: Instytut Psychologii Zdrowia PTP (rozdział 9: Terapie behawioralne: s. 305-364).

TERAPIA POZNAWCZA – ALBERT ELLIS

Ellis, A. (1998). Terapia krótkoterminowa. Gdańsk: GWP.

TERAPIE SYSTEMOWE

De Barbaro, B. (1994). Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny. Collegium Medicum UJ, Kraków.

Tryjarska, B. (1987). Główni przedstawiciele psychoterapii rodzinnej. Nowiny Psychologiczne, 1, 5-32.

TERAPIA POSTMODERNISTYCZNA I FEMINISTYCZNA

Corey, G. (2005). Teoria i praktyka poradnictwa i psychoterapii. Poznań: Zysk i S-ka (rozdział 12: Terapia feministyczna: s. 450-502).

Chrząstowski, S. (2003). Przeciwko ""sekretnej psychoterapii"" - postmodernizm w psychoterapii. Nowiny Psychologiczne, 2, 59-70.

Przedstawione zostaną najważniejsze psychologiczne teorie wyjaśniające mechanizmy zaburzeń psychicznych, takie jak: psychoanaliza, teoria relacji z obiektem, teoria przywiązania, podejścia humanistyczno-egzystencjalne, podejście behawioralne, podejście poznawcze, podejścia systemowe i inne. Każda koncepcja zostanie omówiona ze względu na podstawowe założenia dotyczące: (1) normalnego przebiegu rozwoju i funkcjonowania psychiki, (2) zdrowia i zaburzenia psychicznego, (3) czynników zakłócających rozwój i przebiegu nieprawidłowego rozwoju psychicznego, (4) mechanizmów zmiany psychiki stanowiących punkt wyjścia do oddziaływań psychoterapeutycznych.

1. WPROWADZENIE

Carson, R.C., Butcher, J.N., Mineka, S. (2003). Psychologia zaburzeń. Tom 1. Gdańsk: GWP (rozdział 2: s. 75-111).

Seligman, M.E.P., Walker, E.F., Rosenhan, D.L. (2003). Psychopatologia. Wwa: Zysk i Ska (rozdział 1: s. 34-41).

2. PSYCHOANALIZA – FREUD

Drozdowski, P., Kokoszka, A. (1993). Podstawowe pojęcia psychoanalizy. W: A. Kokoszka, P. Drozdowski (red.), Wprowadzenie do psychoterapii. Kraków: Akademia Medyczna im. Mikołaja Kopernika w Krakowie (s. 59-76).

Kokoszka, A. (1993). Podstawowe pojęcia psychoanalitycznej psychoterapii. W: A. Kokoszka, P. Drozdowski (red.), Wprowadzenie do psychoterapii. Kraków: Akademia Medyczna im. Mikołaja Kopernika w Krakowie (s. 77-85).

3. TEORIA RELACJI Z OBIEKTEM – KERNBERG

Namysłowska, I. (1983). Psychoanalityczna teoria związków z obiektem. Psychiatria Polska, 17, 5-6, s. 435-443.

Świtała, J. (2002). Teoria relacji z obiektem O.F. Kernberga – prezentacja podstawowych założeń. W: L. Cierpiałkowska, J. Gościniak (red.), Współczesna psychoanaliza: teorie relacji z obiektem. Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora (s. 67-94).

4. TEORIA PRZYWIĄZANIA – FONAGY

Fonagy, P., Target, M. (2006). The Mentalization-Focused Approach to Self Pathology. Journal of Personality Disorders, 20(6), s. 544-576.

5. TERAPIE EGZYSTENCJALNE

Corey, G. (2005). Teoria i praktyka poradnictwa i psychoterapii. Poznań: Zysk i S-ka (rozdział 6. Terapia egzystencjalna: s. 196-230).

Laing, R.D. (2004). Podzielone Ja. Poznań: Rebis (część 3: s. 177-267).

6. TERAPIA SKONCENTROWANA NA OSOBIE – ROGERS

Rogers, C. (1984). Teoria terapii, osobowości i relacji interpersonalnych rozwinięta w oparciu o podejście skoncentrowane na kliencie. Nowiny Psychologiczne, 2-3, s. 1-85.

7. TERAPIA SKONCENTROWANA NA EMOCJACH

Elliot, R., Watson, J.C., Goldman, R.N., Greenberg, L.S. (2009). Psychoterapia skoncentrowana na emocjach. Warszawa: Instytut Psychologii Zdrowia PTP (rozdział 2: s. 28-54).

8. TERAPIE BEHAWIORALNE

Prochaska, J.O., Norcross, J.C. (2006). Systemy psychoterapeutyczne. Analiza transteoretyczna. Warszawa: Instytut Psychologii Zdrowia PTP (rozdział 9. Terapie behawioralne: s. 305-333).

9. TERAPIE POZNAWCZE – ELLIS/BECK

Geller, S. (1979). Terapia racjonalno-emotywna. W: M. Lis-Turlejska (red.), Nowe kierunki w psychoterapii. Warszawa: Wydawnictwa UW (s. 13-27).

Beck, A.T., Freeman, A., Davis, D.D. (2016). Terapia poznawcza zaburzeń osobowości. Kraków: Wydawnictwo UJ (fragmenty).

10. TERAPIE TRZECIEJ FALI – HAYES, LINEHAN

Hayes, S.C., Strosahl, K.D., Wilson, K.G. (2013). Terapia akceptacji i zaangażowania. Kraków: Wydawnictwo UJ (rozdział 3: s. 92-140).

Linehan, M.M. (2007). Zaburzenie osobowości z pogranicza. Terapia poznawczo-behawioralna. Kraków: Wydawnictwo UJ (rozdział 2: s. 28-64).

11. TERAPIA SCHEMATÓW – YOUNG

Young, J., Klosko, J., Weishaar, M.E. (2014). Terapia schematów. Przewodnik praktyka. Gdańsk: Wydawnictwo GWP (rozdział 1: s. 19-72).

12. TERAPIE SYSTEMOWE

Barbaro de, B. (1997). Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny. Kraków: Collegium Medicum UJ.

13. TERAPIE UWZGLĘDNIAJĄCE RÓŻNICE ZWIĄZANE Z PŁCIĄ I KULTURĄ

Chrząstowski, S. (2003). Przeciwko „sekretnej psychoterapii” – postmodernizm w psychoterapii. Nowiny Psychologiczne, 2, s. 59-70.

Corey, G. (2005). Teoria i praktyka poradnictwa i psychoterapii. Poznań: Zysk i S-ka (rozdział 12. Terapia feministyczna: s. 450-502).