Literatura popularna, dziecięca, young adult — wobec wyzwań nowoczesności

fakultatywne

Zajęcia poświęcone zostaną najnowszym kierunkom i metodom badań prowadzonych nad: (1) literaturą popularną (z naciskiem na współczesne przeobrażenia gatunków i konwencji, różnomedialne adaptacje, najnowsze koncepcje teoretyczne, konteksty społeczno-kulturowe, zmiany w krytycznym, naukowym i społecznym wartościowaniu zjawisk związanych z popkulturą); (2) literaturą dziecięcą i młodzieżową (ze szczególnym uwzględnieniem metod badań i koncepcji teoretycznych z zakresu nowoczesnej humanistyki, intertekstualnych i transfikcjonalnych gier z tradycją literacką, uwarunkowań społecznych, kulturowych i rynkowych, aktualnych zjawisk i mód); (3) wzajemnymi powiązaniami, wpływami i inspiracjami, uwidoczniającymi się we współczesnych tekstach kultury (literaturze, filmie, serialach).

Zajęcia będą poświęcone analizie współczesnych kierunków i metod badań nad literaturą popularną, dziecięcą i young adult, w Polsce i za granicą. Pierwsze dwa spotkania będą skoncentrowane na literaturze popularnej, trzecie – literaturze dziecięcej, czwarte i piąte – literaturze young adult, przy czym na każdym spotkaniu ukazywane będą także wzajemne powiązania, interferencje i zależności wskazanych obszarów literackich, tworzących heterogeniczny fenomen kultury XXI w.

W odniesieniu do literatury popularnej poruszone zostaną takie zagadnienia jak: współczesne przeobrażenia gatunków i konwencji, różnomedialne adaptacje, najnowsze koncepcje teoretyczne oraz szkoły interpretacyjne (polskie i obce), konteksty społeczno-kulturowe (odzwierciedlane, ale też modelowane przez literaturę i kulturę popularną), a także zmiany w krytycznym, naukowym i społecznym wartościowaniu zjawisk związanych z popkulturą.

Zagadnienia związane z literaturą dziecięcą i young adult obejmą m.in. metody badań i koncepcje teoretyczne z zakresu nowoczesnej humanistyki (krytyka feministyczna, gender studies, queer studies, ekokrytyka, perspektywa posthumanistyczna, studia postkolonialne itd.), intertekstualne i transfikcjonalne gry z tradycją literacką, uwarunkowania społeczne, kulturowe i rynkowe, aktualne zjawiska i mody.

W trakcie zajęć omówione zostaną i poddane dyskusji najnowsze opracowania naukowe (polsko- i anglojęzyczne) poświęcone literaturze popularnej, dziecięcej i young adult oraz przedyskutowane możliwości prowadzenia przez doktorantki i doktorantów własnych badań i upowszechniania ich wyników (polskie i zagraniczne konferencje naukowe, czasopisma punktowane, stypendia naukowe itd. – adresowane do osób zajmujących się literaturą popularną oraz/lub dziecięcą i young adult).

Poniższe zestawienie ma charakter propozycji i może zostać zmodyfikowane stosownie do zainteresowań osób uczestniczących w zajęciach. Dyskusja będzie dotyczyć głównych problemów badawczych poszczególnych prac oraz ich wybranych fragmentów.

1. 50 twarzy popkultury, red. K. Olkusz, Ośrodek Badawczy Facta Ficta 2017.

2. D. Brzostek, Wola nie-wiedzy. Horror postmodernistyczny czy groza późnej nowoczesności?, Wydawnictwo Naukowe UMK 2020.

3. K. M. Maj, Światotwórstwo w fantastyce. Od przedstawienia do zamieszkiwania, Universitas 2019.

4. D. Piechota, Na fali nostalgii. Lata osiemdziesiąte i dziewięćdziesiąte w najnowszej kulturze i literaturze popularnej, Universitas 2022.

5. Plants in Children's and Young Adult Literature, red. M. R. Duckworth, L. Guanio-Uluru, Routledge 2022.

6. Political Changes and Transformations in Twentieth and Twenty-first Century Children’s Literature, red. B. Kümmerling-Meibauer, F. Schulz, Universitatsverlag Winter 2023.

7. Posthumanism in Young Adult Fiction: Finding Humanity in a Posthuman World, red. A. Tarr, D. R. White, University Press of Mississippi 2018.

8. D. E. Price, Speech and Silence in Contemporary Children’s Literature, Routledge 2024.

9. R. Seelinger Trites, Twenty-first-century Feminisms in Children’s and Adolescent Literature, University Press of Mississippi 2018.

10. M. Skowera, Carroll, Baum, Barrie. (Mito)biografie i (mikro)historie, Universitas 2022.

Wiedza (zna i rozumie)

WG_01 w stopniu umożliwiającym rewizję istniejących paradygmatów – światowy dorobek, obejmujący podstawy teoretyczne oraz zagadnienia ogólne i wybrane zagadnienia szczegółowe – właściwe dla dyscyplin humanistycznych

WG_02 główne tendencje rozwojowe dyscyplin humanistycznych, w których odbywa się kształcenie

WK_01 fundamentalne dylematy współczesnej cywilizacji z perspektywy nauk humanistycznych

Dopuszczalna jest jedna nieobecność.

Zaliczenie na podstawie obecności i aktywności (udziału w dyskusji).