Siedliskoznawstwo

fakultatywne
obowiązkowe

UWAGA! Integralną częścią ćwiczeń są zajęcia terenowe realizowane

(1) we wrześniu w stacji terenowej w Urwitałcie lub (2) podczas sobotnich wyjazdów pod Warszawę w październiku.

Forma zajęć terenowych zależy od dostępności stacji terenowej oraz od liczby studentów biorących udział w zajęciach. Informacje o formule zajęć terenowych oraz ich terminy podawane są dla konkretnych lat akademickich.

w sali i w terenie

Definicje siedliska oraz innych podstawowych pojęć ekologicznych. Powstawanie, zróżnicowanie i właściwości siedlisk wodnych i lądowych; związki przyczynowo-skutkowe między siedliskiem i biotopem a biocenozą. Fizyczno-geograficzne uwarunkowania właściwości siedlisk wodnych i lądowych. Naturalne i antropogeniczne przemiany siedlisk w ujęciu historycznym. Osady denne i gleba jako integralne, wielofunkcyjne składniki ekosystemów wodnych (osady) i lądowych (gleba); proces powstawania osadów i gleb, właściwości, funkcjonowanie i zróżnicowanie. Systematyka osadów dennych i gleb oraz zasady rozpoznawania najczęstszych ich typów. Typologia siedlisk oraz praktyczne zastosowanie siedliskoznawstwa w ochronie środowiska.

Wykład ma za zadanie zapoznać studenta z:

- czynnikami powodującymi powstawanie i rozwój siedlisk lądowych.

- właściwościami i ekologicznym znaczeniem środowiska wodnego;

- hydrochemią wód lądowych,

- ekosystemami wodnymi i mokradlowymi

- typologią zbiorników wodnych i torfowisk

- rolą gleby w przepływie energii przez ekosystem, krążeniu wody i pierwiastków biogenicznych

- podstawowymi fizycznymi, chemicznymi i biologicznymi właściwościami gleb mineralnych i organicznych (torfów i osadów)

- głównymi procesami glebotwórczymi i glebowymi na tle systematyki gleb Polski

- zasadami gospodarowania na obszarach chronionych

- czynnikami powodującymi przestrzenną zmienność pokrywy glebowej w różnej skali, w tym zróżnicowanie gleb świata.

Na zajęciach terenowych student nauczy się rozpoznawania gleb na podstawie morfologicznych cech profilu glebowego oraz oceny wpływu roślinności, skały macierzystej i stosunków wodnych na właściwości różnych typów gleb.

Zebrane próbki będą analizowane podczas pracy w laboratorium. Student zapozna się z ogólnie przyjętymi metodami oznaczania ważniejszych fizycznych i chemicznych właściwości gleb mineralnych i organicznych oraz wód.

Seminarium ma za zadanie zapoznać studenta z graficznymi i statystycznymi metodami opracowania wyników oznaczeń laboratoryjnych oraz analizą i interpretacją wzajemnych zależności między roślinnością i siedliskiem.

1. Bednarek R., Prusinkiewicz Z. 1999. Geografia gleb. Wydawnictwo Naukowe PWN

2. Dobrzański B., Zawadzki S. (Red.)1995. Gleboznawstwo. PWRiL

3. Kabata-Pendias A., Pendias H. 1999. Biogeochemia pierwiastków śladowych. Wydawnictwo Naukowe PWN

4. Kajak A. 2016. Biologia gleby. Wydawnictwo SGGW

5. Mannion A.M. 2001. Zmiany środowiska Ziemi. Historia środowiska przyrodniczego i kulturowego. Wydawnictwo Naukowe PWN

6. Matuszkiewicz W. 2001. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Wydawnictwo Naukowe PWN

7. Matuszkiewicz W., Sikorski P., Szwed W., Wierzba M. 2012. Lasy i zarośla. Wydawnictwo naukowe PWN.

8. Mocek A. (Red.) 2015. Gleboznawstwo. Wydawnictwo Naukowe PWN

9. Systematyka Gleb Polski 2019 Polskie Towarzystwo Gleboznawcze

http://www.ejpau.media.pl/PDFy/systematyka-gleb-polski-wyd%206.pdf

10. Tobolski K. 2000. Przewodnik do oznaczania torfów i osadów jeziornych. Ser. Vademecum Geobotanicum. Wydawnictwo Naukowe PWN.

11. Wysocki C., Sikorski P. 2009. Fitosocjologia stosowana. Wydawnictwo SGGW

Wiedza:

1.Ma wiedzę na temat genezy, zróżnicowania i właściwości siedlisk lądowych i wodnych (K_W02, K_W07)

2.Zna i rozumie wzajemne zależności między siedliskiem, biotopem i biocenozą. (K_W02, K_W05)

3.Ma wiedzę na temat naturalnych i antropogenicznych przemian siedlisk w ujęciu historycznym (K_W06, K_W07)

4.Ma wiedzę na temat czynników powodujących zmienność pokrywy glebowej w różnej skali, w tym zróżnicowanie gleb świata. (K_W02)

5.Ma wiedzę na temat praktycznego zastosowania siedliskoznawstwa w ochronie środowiska. (K_W04, K_W05)

6.Zna podstawowe metody i techniki służące do badania i oceny stanu siedlisk lądowych i wodnych. (K_W03)

Umiejętności:

1.Potrafi stosować ogólnie przyjęte metody oznaczania właściwości gleb mineralnych, organicznych i wód.( K_U03, K_U07)

2.Potrafi stosować różne metody (graficzne i statystyczne) do pracowania uzyskanych wyników. (K_U02)

3.Potrafi interpretować wzajemne zależności miedzy siedliskiem i biocenozą. (K_U01, K_U04)

4.Samodzielnie studiuje poleconą literaturę i korzysta z zasobów internetowych. (K_U05)

5.Potrafi przedstawić otrzymane wyniki w postaci prezentacji multimedialnej stosując poprawną dokumentację. (K_U12)

Kompetencje społeczne:

1.Wykazuje umiejętność pracy w zespole.(K_K05)

2.Rozumie zasady bezpieczeństwa w laboratorium i umie postępować w stanach zagrożenia. (K_K01)

3.Krytycznie analizuje informacje pojawiające się w środkach masowego przekazu i w literaturze fachowej. (K_K02, K_K03)

4.Poszerza i aktualizuje wiedzę na temat praktycznego zastosowania siedliskoznawstwa. (K_K02)

Wykład - egzamin pisemny (test). Ćwiczenia - samodzielny projekt naukowy (ocena realizacji projektu i prezentacji jego wyników).

UWAGA! Integralną częścią ćwiczeń są zajęcia terenowe realizowane

(1) we wrześniu w stacji terenowej w Urwitałcie lub (2) podczas sobotnich wyjazdów pod Warszawę w październiku.

Forma zajęć terenowych zależy od dostępności stacji terenowej oraz od liczby studentów biorących udział w zajęciach. Informacje o formule zajęć terenowych oraz ich terminy podawane są dla konkretnych lat akademickich.