Geochemia organiczna

obowiązkowe

Zakłada się, że student dysponuje wiedzą z zakresu nauk przyrodniczych i zna terminologię geologiczną na poziomie licencjatu. Pomocna jest również wiedza z chemii organicznej na poziomie szkoły średniej.

Zajęcia obejmują problematykę z zakresu Geochemii organicznej - stosunkowo młodego i obecnie żywiołowo rozwijającego się działu geochemii, którego wyniki badań mają duże znaczenie praktyczne w geologii surowców energetycznych oraz w ochronie środowiska. W trakcie wykładów są prezentowane zagadnienia roli biosfery w przebiegu procesów geologicznych, zachowania się szeregu grup związków organicznych w przyrodzie oraz procesy geochemiczne prowadzące do powstania złóż węgla, ropy naftowej i gazu ziemnego.

Wykład ma na celu przedstawienie

1. Biosfera, jej struktura i produktywność. Bilans geochemiczny węgla w przyrodzie. Cykle i obiegi geochemiczne.

2. Rola mikroorganizmów w geochemicznym obiegu pierwiastków. Bakterie siarkowe, azotowe, metanowe, żelazowe i ich rola w powstawaniu złóż surowców mineralnych. Funkcjonowanie mikrobiologicznych ekosystemów gleb i wód naturalnych.

3. Najważniejsze grupy związków organicznych i ich występowanie w przyrodzie

a) węglowodory (alkany, alkeny, alkiny, nafteny, areny)

b) alkohole, fenole, aldehydy i ketony

c) kwasy karboksylowe, ich sole i estry

d) węglowodany, aminy, związki heterocykliczne

e) tłuszcze, aminokwasy, białka, kwasy nukleinowe

4. Akumulacja szczątków organizmów w osadach, procesy ich fosylizacji, przeobrażeń na etapie sedymentacji i diagenezy.

5. Geochemiczna charakterystyka ważniejszych form kopalnych substancji organicznych. Związki humusowe, torfy, utwory, sapropelowe.

6. Węgiel brunatny, kamienny, antracyt. Mechanizmy procesu uwęglania. Macerały, petrografia węgla.

7. Gaz ziemny i ropa naftowa. Osadowo-migracyjna i abiogeniczna teoria genezy ropy i gazu. Typy kerogenu. Biomarkery.

8. Substancje bitumiczne, żywice kopalne.

9. Zanieczyszczenie środowiska naturalnego toksycznymi grupami związków organicznych.

Killops S., Killops V., 2005 – Introduction to organic geochemistry. Blackwell Publishing.

Waleńczak Z., 1987 – Geochemia organiczna. Wydawnictwo Geologiczne, Warszawa.

K_W01 – ma wiedzę na temat procesów i czynników kształtujących Ziemię w zakresie geologii czwartorzędu, geomorfologii, stratygrafii, sedymentologii, paleontologii, geochemii, mineralogii, petrologii, geologii złóż

K_W10 – ma wiedzę na temat doboru i wykonania specjalistycznych badań laboratoryjnych i dokumentacyjnych w badaniach różnych typów skał; ma wiedzę o procesach sedymentacyjnych, tektonicznych i diagenetycznych zachodzących w różnych typach skał

K_U03 – umie określić genezę złoża surowców mineralnych, procesy prowadzące do jego powstania i wykorzystanie określonych surowców w celach naukowych i przemysłowych

K_U07 – umie opisać budowę wewnętrzną skały, zanalizować procesy prowadzące do jej powstania, środowisko geotektoniczne i procesy przeobrażeń, umie określić termodynamiczne warunki konieczne do powstawania określonych typów skał

K_K01 – Absolwent jest gotów do ciągłego podnoszenia swoich zawodowych kompetencji oraz znajdowania nowych technologii w celu rozwiązywania problemów badawczych poprzez zapoznawanie się z literaturą fachową i aktami prawnymi

Wymagania egzaminacyjne obejmują zakres materiału prezentowany na wykładach. Egzamin ma formę pisemną i obejmuje część testową i opisową.

brak