Planetologia

Wykład przedstawia fizykę ciał Układu Słonecznego (planet i ich satelitów, komet, planetoid, drobnych ciał) z uwzględnieniem współczesnych metod badawczych.

Wykład przedstawia informacje o powstawaniu, właściwościach i metodach badań planet, także w innych układach planetarnych, oraz innych obiektów kosmicznych. W części dotyczącej Ziemi wykład stanowi kontynuację wykładu "Planety, ich powierzchnie i wnętrza".

Program:

1. Pochodzenie Układu Słonecznego. Występowanie pierwiastków (w meteorytach, planetach, gwiazdach). Akrecja planet, ich satelitów oraz komet. Zjawiska zderzeniowe.

2. Elementy mechaniki nieba; nachylenia osi planet (zwrotniki, koła podbiegunowe, pory roku); relacje okres obiegu - okres rotacji (rezonanse, rotacja synchroniczna z obiegiem).

3. Oddziaływanie grawitacyjne Ziemi i planet: precesja, pływy, granica stabilności Roche'a.

4. Modele planet: rozkłady różnych parametrów (gęstość, ciśnienie, temperatura, skład, granice składu, granice fazowe, temperatura topnienia, parametry materiałowe), bilans energii.

5. Własności ciał Układu Słonecznego: planety, księżyce, ciała drobne (komety, asteroidy).

6. Powierzchnie planet i satelitów i ich ewolucja: wulkanizm, meteoryty, oddziaływanie powierzchni i atmosfery, cyrkulacja wody, ucieczka atmosfer planetarnych.

7 Datowanie izotopowe, oraz analiza wieku struktur powierzchniowych w oparciu o obserwacje rozkładu wielkości kraterów.

8. Warunki zamieszkiwalności ciał kosmicznych w innych układach planetarnych.

9. Metody badań ciał kosmicznych - stosowane techniki i rezulataty możliwe do uzyskania przy ich pomocy.

10. Najnowsze wyniki misji kosmicznych.

Opis sporządzili Konrad Kossacki, 2010

1. Imke de Pater and Jack Lisauer, Planetary Sciences. Cambridge Univ. Press, 2001.

2. R. J. Teysseyre, J. Leliwa-Kopystyński, B. Lang, Evolution of the Earth and other Planetary Bodies. PWN-Elsewier, 1992.

3. F. D. Stacey, Physics of the Earth. Brookfield Press, wydanie 1992, lub nowsze.

4. P. Artymowicz, Astrofizyka układów planetarnych.

5. N.G. Barlow, Mars, Cambridge University Press, 2008.

1. Znajomość podstawowych własności ciał Układu Słonecznego.

2. Znajomość podstaw mechniki nieba i efektów związanych z oddziaływaniem grawitacyjnym (precesja, pływy).

3. Zrozumienie pochodzenie równań i umiejętność ich praktycznego stosowania.

4. Znajomosć metod badań kosmicznych, stosowanych technik i rodzaju uzyskiwanych przy ich pomocy wyników.

Egzamin ustny, 5 pytań; do uzyskania oceny dostatecznej wymagane są 3 poprawne odpowiedzi.