Percepcja wzrokowa

Student zna i rozumie zagadnienia będące przedmiotem wykładów

- anatomia i neurofizjologia układu wzrokowego (1100-2BO04)

- optometria I (1100-2BO12)

- podstawy patologii układu wzrokowego (1100-2BO26)

Wykład dla III roku Europejskich studiów optyki okularowej i optometrii, poświęcony wybranym zagadnieniom prawidłowo ukształtowanej percepcji wzrokowej a także jej rozwojowi i zaburzeniom. Wykład uwzględnia w szczególności kliniczne aspekty percepcji wzrokowej i konsekwencje jej zaburzeń dla badania optometrycznego.

1. Fotoreceptory - widzenie dzienne i nocne: właściwości rodopsyny, krzywa czułości czopków i pręcików, sumowanie przestrzenne, zjawisko Purkinjego, krzywa adaptacji do ciemności, efekt Stilesa-Crawforda pierwszego rodzaju.

2. Droga wzrokowa: komórki dwubiegunowe, komórki zwojowe, pola recepcyjne, prawo Rico, układy Magno i Parvo.

3. Kora wzrokowa: simple cell, complex cell, hypercomplex cell, hiperkolumna, hipoteza "grandmother cell", strumienie brzuszny i grzbietowy.

4. Fotometria: funkcja luminancji fotopowej, strumień świetlny, światłość, luminancja, natężenie oświetlenia, źródła światła, filtry.

5. Widzenie barwne: teoria trójchromatyczna, teoria barw przeciwstawnych, metamery, mieszanie subtraktywne i addytywne, percepcja koloru (barwa, nasycenie, jasność), efekt Abney'a, zjawisko Bezolda-Brücke’a, efekt Stilesa-Crawforda 2 rodzaju (SCE II), diagram CIE.

6. Zaburzenia widzenia barw: anomalny trójchromatyzm, dichromatyzm, monochromatyzm, nabyte zaburzenia widzenia barw, badanie widzenia barwnego (testy pseudoizochromatyczne, do układania, anomaloskop).

7. Widzenie przestrzeni: funkcja czułości na kontrast, tilt after-effect, size after-effect, pasmo Macha, ostrość wzroku, stałość wielkości / orientacji / kształtu.

8. Czasowe aspekty widzenia: sumowanie i rozdzielczość czasowa, prawo Blocha, czasowa funkcja przenoszenia modulacji, krytyczna częstotliwość fuzji migotania, zjawisko Broca-Sulzera, prawo Talbota.

9. Percepcja ruchu: teoria Helmholtza, detektor delay-and-compare, percepcja szybkości ruchu, ruch pozorny, wagon wheel effect, ruch globalny, kinematogram random-dot, iluzja Pinna, wekcja, ruch biologiczny.

10. Percepcja głębi: dysparacja siatkówkowa, stereopsja, stereogramy random-dot, fizjologiczne podstawy widzenia głębi, wergencja, wskazówki jednooczne umożliwiające postrzeganie głębi, stałość rozmiaru.

11. Uwaga i pomijanie: rola uwagi w percepcji, ślepota na zmiany, szukanie wzrokowe, teoria integracji cech, uwaga w korze wzrokowej, pomijanie stronne.

12. Percepcja twarzy: rozpoznawanie twarzy, karykatury, emocje, kategoryczne postrzeganie, prozopagnozja.

13. Rozwój i starzenie się widzenia: preferencyjne widzenie, widzenie dzieci (ostrość wzroku, czułość na kontrast, widzenie skotopowe, percepcja migotania, widzenie ruchu, widzenie barw, widzenie głębi, rozpoznawanie twarzy), niedowidzenie, starzenie się widzenia (ostrość wzroku, czułość na kontrast, widzenie skotopowe, widzenie barw, widzenie głębi, przetwarzanie informacji czasowej).

14. Wprowadzenie do metod psychofizycznych: próg czułości, prawo Webera

15. Wprowadzenie do badań elektrofizjologicznych: eketrookulogram, elektroretinogram, wzrokowe potencjały wywołane.

16. Widzenie w akcji: ruchy oczu, mikroruchy oczu, agnozje wzrokowe.

1. Robert Snowden, Peter Thompson, Tom Trościanko, "Basic Vision - an Introduction to Visual Perception", Oxford University Pess, Oxford, Rev. Ed. 2012.

2. Steven H. Schwartz, "Visual Perception a Clinical Orientation", Mc Graw Hill Medical, New York, 2009, 4th ed.

3. Pierre Buser, Michel Imbert, "Vision", Bradford Books, Cambridge (Massachusetts), 1992.

4. Zhong-Lin Lu i Barbara Dosher, "Visual Psychophysics. From Laboratory to Theory" The MIT Press, Cambridge (Massachusetts), 2014

Po wysłuchaniu wykładu oraz samodzielnym przestudiowaniu rekomendowanych materiałów student

a) zna i rozumie, w zaawansowanym stopniu, fakty, teorie oraz złożone zależności miedzy nimi w zakresie percepcji wzrokowej

b) potrafi samodzielnie planować własne uczenie się przez całe życie oraz komunikować się z otoczeniem uzasadniając swoje stanowisko dotyczące problemów percepcji wzrokowej

c) jest gotów do kultywowania i upowszechniania wzorców właściwego postępowania w środowisku pracy i poza nim

Egzamin pisemny