Public International Law 2105-EPE-L-D2PILA
Wykład (WYK) Semestr letni 2024/25

Temat 1. Definicja i historia prawa międzynarodowego

● The Oxford handbook of the history of international law (2014). ed. by Bardo Fassbender and Anne Peters; ass. eds Simone Peter, Daniel Högger. Oxford: Oxford University Press.

Part I.3, p.71-95: Peace Treaties and the Formation of International Law

Part IV, p. 605-699: Europe

Part VI,

p.1086-1102: Francisco de Vitoria and Francisco Suárez, Alberico Gentili, Hugo Grotius 1118-1122: Emer de Vattel

1152-1156: Lassa Oppenheim 1167-1173: Hans Kelsen 1179-1185: Hersch Lauterpacht

● Malcolm N. Shaw (2021), International Law. 9th edition, Essex Court Chambers/Lauterpacht Centre for International Law, University of Cambridge. p.1-57 (1. The Nature and Development of International Law, 2. International Law Today)

Temat 2. Źródła prawa międzynarodowego publicznego

● James R. Crawford (2012), Brownlie’s principles of public international law. Oxford University Press, 8th edition. Part I. 2, p. 20-47 (The Sources of International Law)

● Malcolm N. Shaw (2021), International Law. 9th edition, Essex Court Chambers/Lauterpacht Centre for International Law, University of Cambridge, p. 58-109 (3. Sources), 787-833 (15. The Law of Treaties)

Temat 3. Podmioty prawa międzynarodowego publicznego

● James R. Crawford (2012), Brownlie’s principles of public international law. Oxford University Press, 8th edition. Part II, p. 115-202 (Personality and Recognition)

● Malcolm N. Shaw (2021), International Law. 9th edition, Essex Court Chambers/Lauterpacht Centre for International Law, University of Cambridge, p. 179-241 (4. The Subjects of International Law)

● Robert Kolb, Theory of international law (2019). Oxford: Hart Publishing, 2019

Temat 4. Relacja miedzy prawem międzynarodowym a prawem krajowym. Międzynarodowe orzekanie i międzynarodowa odpowiedzialność

● James R. Crawford (2012), Brownlie’s principles of public international law. Oxford University Press, 8th edition, 2012. Part VII, p. 447-508 (State Jurisdiction), Part IX, p.539-606 (The Law of Responsibility)

● Malcolm N. Shaw (2021), International Law. 9th edition, Essex Court Chambers/Lauterpacht Centre for International Law, University of Cambridge, p.110-178 (4. International Law and Municipal Law), p.677-738 (13. State Responsibility), p. 879-923 (17. The Settlement of Disputes by Peaceful Means), p. 924-982 (18. The International Court of Justice)

Dodatkowe źródła dotyczące tematu 4 (zalecane, ale nieobowiązkowe):

● Jan Klabbers, An introduction to international organizations law (2015). Cambridge: Cambridge University Press

● The Oxford handbook of international adjudication (2015) / editors Cesare P.R. Romano, Karen J. Alter, Yuval Shany. Oxford; New York: Oxford University Press, 2015. Part I, Chapter 1, p. 3-26, Part II, Chapter 4, p.63-89, Part IV, Chapter 20, p.437-463, Chapter 21, p. 464-482, Chapter 23, p.503-522

● Odile Ammann, Domestic courts and the interpretation of international law: methods and reasoning based on the Swiss example (2020). Leiden; Boston: Brill Nijhoff

● Adrian Briggs, Agreements on jurisdiction and choice of law (2008). Oxford: Oxford University Press

Temat 5. Terytorium w prawie międzynarodowym. Międzynarodowe prawo morza

● Malcolm N. Shaw (2021), International Law. 9th edition, Essex Court Chambers/Lauterpacht Centre for International Law, University of Cambridge, p. 416-554 (9. Territory, 10. The Law of the Sea)

Dodatkowe źródła dotyczące tematu 5 (zalecane, ale nieobowiązkowe):

● The Oxford Handbook of the Law of the Sea (2017). Edited by Donald R. Rothwell, Alex G. Oude Elferink, Karen N. Scott, Tim Stephens. Oxford, New York: Oxford University Press

● Thomas D. Grant, Aggression against Ukraine: territory, responsibility, and international law (2015). New York: Palgrave Macmillan.

Temat 6. Międzynarodowe prawo praw człowieka. Międzynarodowe prawo humanitarne

● Malcolm N. Shaw (2021), International Law. 9th edition, Essex Court Chambers/Lauterpacht Centre for International Law, University of Cambridge, p.242-328 (6. The International Protection of Human Rights), p.1030-1069 (20. International Humanitarian Law)

● James R. Crawford (2012), Brownlie’s principles of public international law. Oxford University Press, 8th edition. Part X.29, p.634-670 (International Human Rights), Part X.30, p. 671-692 (International Criminal Justice)

Dodatkowe źródła dotyczące tematu 6 (zalecane, ale nieobowiązkowe):

● The Handbook of International Humanitarian Law. Fourth edition (2021) / ed. by Dieter Fleck. Oxford: Oxford University Press

Temat 7. Międzynarodowe prawo ochrony środowiska

● Malcolm N. Shaw (2021), International Law. 9th edition, Essex Court Chambers/Lauterpacht Centre for International Law, University of Cambridge, p. 739-786 (14. International Environmental Law)

Dodatkowe źródła dotyczące tematu 7 (zalecane, ale nieobowiązkowe):

● The Oxford handbook of international environmental law (2021) / ed. by Lavanya Rajamani and Jacqueline Peel. Oxford; Oxford University Press.

Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z systemem formalnych źródeł prawa międzynarodowego publicznego, politycznymi i ekonomicznymi czynnikami rozwoju norm prawa międzynarodowego, a także z praktycznym zastosowaniem norm prawa międzynarodowego w różnych sferach stosunków międzynarodowych, takich jak: proces negocjacji międzynarodowych, międzynarodowy handel towarami i usługami, prawa własności intelektualnej, bezpieczeństwo żywności i ochrona środowiska, ochrona zdrowia, bezpieczeństwo międzynarodowe, ochrona ofiar wojny itp.

Kryteria oceny

Prezentacje ustne - maksymalna liczba punktów wynosi 60

Egzamin pisemny - maksymalna liczba punktów wynosi 40

Oczekuje się, że studenci będą w stanie wygłosić krótką prezentację ustną dotyczącą dowolnego zagadnienia w ramach odpowiednich tematów.

Prezentacja 1: Tematy 1, 2, 3 (maksymalna liczba punktów wynosi 20)

Prezentacja 2: Tematy 4, 5 (maksymalna liczba punktów wynosi 20)

Prezentacja 3: Tematy 6, 7 (maksymalna liczba punktów wynosi 20)

Ostateczna liczba punktów w skali 100 punktów jest przeliczana na skalę protokołu w następujący sposób:

Skala 100 punktów Skala protokołu

96-100 5!

90-95 5

82-89 4,5

75-81 4

68-74 3,5

60-67 3

0-59 2

Temat 1. Definicja i historia prawa międzynarodowego

Jus gentium. Prawo międzynarodowe w średniowieczu. Prawo międzynarodowe w epoce renesansu. Prawo międzynarodowe w epoce oświecenia. Pokój westfalski (1648). Kongres wiedeński (1814-1815). Konferencja pokojowa w Paryżu (1919). II wojna światowa i współczesne prawo międzynarodowe. Funkcje współczesnego prawa międzynarodowego.

Temat 2. Źródła prawa międzynarodowego publicznego

Pojęcia źródła prawa. Zwyczaj międzynarodowy. Umowa międzynarodowa. Ogólne zasady prawa. Pojęcie precedensu, „silnego precedensu”. Rola precedensu, doktryny i ustawodawstwa krajowego.

Temat 3. Podmioty prawa międzynarodowego publicznego

Osobowość prawna. Pojęcie osoby prawnej. Suwerenność i podmioty prawa międzynarodowego. Uznanie państw i rządów. Międzynarodowe organizacje międzyrządowe jako podmioty prawa międzynarodowego publicznego. Osoby fizyczne w prawie międzynarodowym publicznym.

Temat 4. Relacja miedzy prawem międzynarodowym a prawem krajowym. Międzynarodowe orzekanie i międzynarodowa odpowiedzialność

Historyczny rozwój koncepcji relacji prawa międzynarodowego z prawem krajowym. Monizm. Dualizm. Suwerenność i równość państw. Polityka międzynarodowa a międzynarodowe orzekanie. Odpowiedzialność międzynarodowa.

Temat 5. Terytorium w prawie międzynarodowym. Międzynarodowe prawo morza

Koncepcja terytorium w prawie międzynarodowym. Suwerenność terytorialna. Nowe państwa i tytuł do terytorium. Nabycie dodatkowego terytorium. Traktaty graniczne i orzeczenia graniczne. Przyrost. Cesja. Zawojowanie i użycie siły. Sprawowanie skutecznej kontroli. Data krytyczna. Rola późniejszego postępowania: uznanie, zgoda i estoppel. Umowy dzierżawy terytorium i służebności terytorium.

Wody wewnętrzne. Linie bazowe. Państwa archipelagowe. Szerokość morza terytorialnego. Delimitacja morza terytorialnego między państwami o przeciwległych lub sąsiadujących wybrzeżach. Prawna natura morza terytorialnego. Prawo nieszkodliwego przepływu. Jurysdykcja nad obcymi statkami. Cieśniny międzynarodowe. Strefa przyległa. Wyłączna strefa ekonomiczna. Szelf kontynentalny. Morze pełne. Prawo pościgu. Międzynarodowe dno morskie.

Temat 6. Międzynarodowe prawo praw człowieka. Międzynarodowe prawo humanitarne

Powszechny system ochrony praw człowieka. Regionalne systemy ochrony praw człowieka. Europejska Konwencja Praw Człowieka i Europejski Trybunał Praw Człowieka. Europejska Konwencja o Zapobieganiu Torturom oraz Nieludzkiemu lub Poniżającemu Traktowaniu albo Karaniu. Ramowa Konwencja Rady Europy o Ochronie Mniejszości Narodowych.

Zakres ochrony w ramach systemu Konwencji Genewskich. Konflikty zbrojne: międzynarodowe i wewnętrzne. Egzekwowanie międzynarodowego prawa humanitarnego. Kombatanci i osoby niebiorące udziału w walkach, metody i środki walki, ochrona ludności cywilnej, ochrona rannych i chorych, ochrona jeńców wojennych, ochrona dóbr kultury, prawa człowieka w konfliktach zbrojnych.

Temat 7. Międzynarodowe prawo ochrony środowiska

Odpowiedzialność państwa i środowisko. Filary koncepcyjne międzynarodowego prawa ochrony środowiska: zapobieganie szkodom, zrównoważony rozwój, przezorność, różnicowanie, równość, udział społeczeństwa, dobra wiara. Odpowiedzialność za szkody wyrządzone przez osoby prywatne. Zapobieganie transgranicznym szkodom spowodowanym przez niebezpieczne działania. Zanieczyszczenie atmosfery. Zubożenie warstwy ozonowej i globalne ocieplenie. Zanieczyszczenie ze statków.